Tầm quan trọng của phong trào Tây Sơn trong lịch sử Việt Nam

Trong lịch sử phong kiến Việt Nam, phong trào Tây Sơn là một trong những phong trào cách mạng lớn và cuối cùng thành công trong lịch sử Việt Nam đầu thế kỷ XVIII. Để tìm hiểu rõ hơn, mời các bạn cùng tham khảo bài viết tóm tắt phong trào Tây Sơn dưới đây của Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa nhé!

1. Nguyên nhân dẫn đến phong trào nông dân Tây Sơn

1.1. Tình hình chính trị

Vào khoảng năm 1744 tại vùng Đàng Trong, chúa Nguyễn tự xưng là vua và bắt đầu thiết lập một chính quyền trung ương. Đất nước đã liên tục bị xáo trộn bởi những cuộc nội chiến giữa hai phe Trịnh-Nguyễn. Chính quyền của chúa Nguyễn ở Đàng Trong yếu dần. Quan lại trong triều đình trở nên tham nhũng , sống xa hoa và ra sức bóc lột khiến nhân dân rất khốn khó và mệt mỏi. Họ phải chịu nhiều loại thuế và thất thu, đồng thời đất ruộng của họ bị chiếm đoạt. Mâu thuẫn ngày càng gia tăng giữa nông dân và quan lại, cũng như giữa nông dân và chính Đàng Trong. Đấy chính là nguyên nhân chính dẫn đến sự bùng nổ của các cuộc khởi nghĩa, trong đó có phong trào Tây Sơn. Bên cạnh đó, sự thâm trầm của chính quyền Trịnh – Nguyễn cũng đã làm cho quân Thanh có cơ hội tiến vào Việt Nam.

1.2. Sự kiện Nhậm Hưng

Một trong những sự kiện quan trọng nhất đã thúc đẩy phong trào Tây Sơn là cuộc nổi dậy của nhà Tây Sơn ở vùng Tây Sơn vào năm 1771. Quân đội Tây Sơn do ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Lữ và Nguyễn Huệ lãnh đạo đã giành được nhiều chiến công trước quân Thanh, gây áp lực lớn lên chính quyền Trịnh Nguyễn và quân Thanh.

2. Diễn biến phong trào Tây Sơn

2.1. Lật đổ chính quyền họ Nguyễn

Mùa Thu năm 1773, nghĩa quân nhà Tây Sơn phần lớn đã kiểm soát toàn bộ phủ Quy Nhơn. Đến tháng 9 năm 1773, nghĩa quân Tây Sơn đã hạ xong phủ thành. Đến giữa năm 1774, từ Quảng Nam đến Bình Thuận hoàn toàn thuộc sự kiểm soát của nghĩa quân Tây Sơn.

Biết được phong trào Tây Sơn lớn mạnh, chúa Trịnh ở Đàng Ngoài đã đưa hàng vạn quân tiến vào đánh chiếm Phú Xuân (Huế). Lúc này chúa Nguyễn không còn sức kháng cự nữa đã vượt biển vào Gia Định.

Lúc này nghĩa quân Tây Sơn bị dồn vào thế bất lợi khi phía Bắc là quân chúa Trịnh, phía Nam là quân chúa Nguyễn. Nguyễn Nhạc lúc này phải tạm thời giảng hoà với quân chúa Trịnh để dồn lực đánh quân chúa Nguyễn. Từ năm 1776 – 1783, quân Tây Sơn đã bốn lần đánh vào Gia Định.

Trong lần tiến quân năm 1777, Chúa Nguyễn đã bị giết, tình hình thống trị của họ Nguyễn ở đàng Trong cũng kết thúc. Tuy nhiên, Nguyễn Ánh may mắn đã trốn được và trở thành kẻ đối địch với quân Tây Sơn.

2.2. Hạ thành Phú Xuân – Tiến quân ra Bắc Hà diệt họ Trịnh

Sau khi phong trào Tây Sơn đánh thắng 5 vạn quân Xiêm, nghĩa quân Tây Sơn đã tính đến chuyện tiêu diệt chúa Trịnh ở Đàng Ngoài, thống nhất nước nhà. Bấy giờ quân Trịnh đang đóng quân tại Phú Xuân, vơ vét, cướp bóc, tàn sát nông dân khiến dân chúng căm phẫn.

Mùa hè năm 1786, Nguyễn Huệ dưới sự yểm trợ của Nguyễn Hữu Chỉnh đã tiến quân xuyên qua đèo Hải Vân để vào đánh thành Phú Xuân. Đến tháng 6/1786, lợi dụng nước sông dâng cao, thuyền của quân Tây Sơn đã tiến đánh sát kinh thành, phối hợp với bộ binh giao chiến với quân Trịnh. Không có sự phòng bị, quân Trịnh nhanh chóng bị tiêu diệt. Thừa thắng tiến lên, Nguyễn Huệ đã dẫn quân ra Nam sông Gianh, giải phóng hoàn toàn đất Đàng Trong.

Tranh thủ cơ hội, Nguyễn Huệ đã chủ động tiến quân ra Đàng Ngoài với danh nghĩa “Phù Lê diệt Trịnh” và hô hào ủng hộ từ nhân dân.

Ngày 21/7/1786, Nguyễn Huệ dẫn quân tiến đánh thành Thăng Long, chúa Trịnh bị bắt giữ, chính quyền chúa Trịnh chính thức bị lật đổ.

Nhờ những chiến thắng ở cả Đàng Trong lẫn Đàng Ngoài, phong trào Tây Sơn đã đặt ra những tiền đề vững chắc về sự thống nhất nước nhà.

2.3. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản – Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà

Trên đường quay về Nam, Nguyễn Huệ đã cho Nguyễn Hữu Chỉnh ở lại Nghệ An nhằm giúp đỡ Nguyễn Văn Duệ. Tuy nhiên sau khi nghĩa quân Tây Sơn ra khỏi, Bắc Hà trở nên hỗn loạn.

Lê Chiêu Thống không thể dẹp tan các đợt khởi nghĩa của con cháu họ Trịnh, đã tìm được sự giúp đỡ của Nguyễn Hữu Chỉnh. Lúc bấy giờ Nguyễn Huệ, Nguyễn Nhạc và Nguyễn Lữ đã chia ra cai quản 3 vùng. Sau khi đã giúp đỡ vua Lê Chiêu Thống đánh hết tàn dư họ Trịnh thì Nguyễn Huệ muốn gây dựng cho bản thân một đội quân riêng và ra mặt chống trả lại nghĩa quân Tây Sơn.

Lúc này Nguyễn Huệ đã sai Vũ Văn Nhậm tiến quân ra Bắc nhằm tiêu diệt Nguyễn Hữu Chỉnh. Sau khi Vũ Văn Nhậm tiêu diệt xong Nguyễn Hữu Chỉnh thì hắn ta vẫn tiếp tục có âm mưu riêng. Đến giữa năm 1788, Nguyễn Huệ đã đích thân dẫn quân tiêu diệt Vũ Văn Nhậm. Lúc này bè phái của Lê Chiêu Thống đã trốn sang Kinh Bắc. Nguyễn Huệ xây dựng chính quyền tại Bắc Hà dưới sự giúp đỡ của Phan Huy Ích, Ngô Thì Nhậm, Nguyễn Thiếp,…

3. Kết quả và ý nghĩa lịch sử của Phong trào Tây Sơn

Kết quả: 

Đây là một trong những phong trào nông dân được coi là mẫu mực và tiêu biểu của phong trào nông dân thời kỳ lịch sử phong kiến Việt Nam. Nhờ có sự đoàn kết của toàn dân tộc kết hợp với sự chỉ đạo sáng suốt, phong trào đã liên tục giành được các thắng lợi lớn, không ngừng lớn mạnh về qui mô, giải quyết được những mâu thuẫn giai cấp.

Có thể nói, thành quả lớn nhất của phong trào Tây Sơn là đã đánh đổ thành công chính quyền phong kiến phản động Lê – Trịnh – Nguyễn, thống nhất nước nhà. Ngoài ra, phong trào Tây Sơn đã vượt ra ngoài khuôn khổ giai cấp đứng lên thực hiện nhiệm vụ đánh đuổi giặc xâm lược, giành lại độc lập cho dân tộc.

Ý nghĩa lịch sử: 

Phong trào Tây Sơn mang những nét đặc sắc riêng biệt, được coi là một trong các phong trào nông dân xuất sắc – tiêu biểu của phong trào nông dân trong lịch sử phong kiến Việt Nam. Nhờ sự đoàn kết, phong trào đã giành được các thắng lợi lớn, không ngừng mở rộng về qui mô, giải quyết được mâu thuẫn giai cấp – dân tộc. Thành quả lớn nhất của phong trào Tây Sơn là không chỉ đánh đổ những chính quyền phong kiến phản động Lê – Trịnh – Nguyễn, chấm dứt sự chia cắt nước nhà mà đã vượt qua được ranh giới giai cấp, đứng lên đảm nhận nhiệm vụ đánh đuổi xâm lược, giành độc lập dân tộc.

Bên cạnh đó, việc gìn giữ và phát triển các giá trị truyền thống của dân tộc cũng là mục đích của Tây Sơn cho dù là đang đấu tranh vì mục tiêu thống nhất đất nước hay là vào thời kỳ hoà bình phát triển, bảo vệ độc lập của dân tộc. Những chính sách đúng đắn và kịp thời của Quang Trung và vương triều Tây Sơn giúp Đại Việt có được sự hồi sinh sau hơn hai thập kỷ chịu chia cắt và bước đầu nhận được một số thành công trên các phương diện. Mặc dù không giành được thắng lợi sau cùng, không duy trì được thành quả tranh đấu bởi tình trạng chia rẽ, mất đoàn kết của anh em Nguyễn Huệ và các quan, song công lao đóng góp của phong trào nông dân Tây Sơn là không thể phủ nhận.

Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa đã cung cấp đến cho bạn thông tin về phong trào Tây Sơn. Qua phong trào này, chúng ta có thể thấy tầm quan trọng của đoàn kết, thống nhất, kiên trì và quyết tâm trong việc vượt qua mọi khó khăn và đạt được thành công. Phong trào Tây Sơn đã để lại những dấu ấn sâu đậm trong lịch sử Việt Nam và là nguồn cảm hứng cho việc xây dựng đất nước ngày nay.