Hội thẩm nhân dân là gì? Nguyên tắc trong việc xét xử giữa Tòa án và Hội thẩm nhân dân

Hội thẩm nhân dân là một cơ quan quan trọng trong hệ thống tư pháp của Việt Nam. Đây là nơi được coi là “bàn thờ công lý”, nơi các vụ án được xét xử và đưa ra những quyết định cuối cùng. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về vai trò và chức năng của Hội thẩm nhân dân. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về Hội thẩm nhân dân là gì và nguyên tắc trong việc xét xử giữa Tòa án và Hội thẩm nhân dân.

1. Hội thẩm nhân dân là gì?

Theo Điều 10 Luật Tố tụng hình sự năm 2015, Hội thẩm nhân dân là cơ quan xét xử vụ án hình sự thuộc Tòa án nhân dân cấp cao. Đây là cơ quan có thẩm quyền cao nhất trong hệ thống tư pháp của Việt Nam. Hội thẩm nhân dân được thành lập để đảm bảo sự công bằng, minh bạch và đúng pháp luật trong việc xét xử các vụ án hình sự.

Hội thẩm nhân dân có nhiều tên gọi khác nhau như Hội đồng xét xử, Hội đồng xét xử tối cao, Hội đồng xét xử cấp cao. Tuy nhiên, chức năng và vai trò của Hội thẩm nhân dân không thay đổi theo tên gọi này.

2. Hội thẩm nhân dân gồm những ai?

Hội thẩm nhân dân gồm 5 thành viên, bao gồm Chủ tọa, Thẩm phán, Thư ký, Kiểm sát viên và Bí thư. Các thành viên này được bầu cử bởi Quốc hội và được bổ nhiệm bởi Chủ tịch nước.

• Chủ tọa là người đứng đầu Hội thẩm nhân dân, có nhiệm vụ chủ trì phiên tòa và quản lý hoạt động của Hội thẩm nhân dân.
• Thẩm phán là những người có trình độ chuyên môn cao, có nhiệm vụ tham gia xét xử và đưa ra quyết định cuối cùng trong vụ án.
• Thư ký là người giúp Chủ tọa quản lý và tổ chức hoạt động của Hội thẩm nhân dân.
• Kiểm sát viên là người đại diện cho Viện kiểm sát nhân dân, có nhiệm vụ kiểm tra và đưa ra ý kiến về việc xét xử các vụ án.
• Bí thư là người giữ vai trò như một cán bộ kỹ thuật, hỗ trợ cho Hội thẩm nhân dân trong việc phân tích và đánh giá các bằng chứng và luật pháp.

3. Vai trò của Hội thẩm nhân dân

Hội thẩm nhân dân có vai trò quan trọng trong việc xét xử các vụ án hình sự. Cụ thể, Hội thẩm nhân dân có các nhiệm vụ sau:

• Xét xử các vụ án hình sự: Hội thẩm nhân dân có thẩm quyền xét xử các vụ án hình sự thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp cao. Đây là cơ quan có thẩm quyền cuối cùng trong việc xét xử các vụ án.
• Đưa ra quyết định cuối cùng: Sau khi xét xử, Hội thẩm nhân dân sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về vụ án. Quyết định này có tính chất bắt buộc và không thể kháng cáo.
• Bảo đảm sự công bằng: Hội thẩm nhân dân là nơi đảm bảo sự công bằng trong việc xét xử các vụ án. Các thành viên của Hội thẩm nhân dân phải tuân thủ đúng quy trình xét xử và đưa ra quyết định dựa trên bằng chứng và luật pháp.
• Kiểm soát hoạt động của Tòa án: Hội thẩm nhân dân có thẩm quyền kiểm soát hoạt động của Tòa án nhân dân cấp cao và các tòa án khác thuộc thẩm quyền của mình. Điều này giúp đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong việc xét xử các vụ án.

4. Các quy định khác về Hội thẩm nhân dân

4.1. Hội thẩm

Hội thẩm là một khái niệm liên quan đến Hội thẩm nhân dân. Theo Điều 11 Luật Tố tụng hình sự, Hội thẩm là cơ quan xét xử vụ án hình sự thuộc Tòa án nhân dân cấp cao hoặc Tòa án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Hội thẩm gồm Chủ tọa, Thẩm phán và Thư ký.

Hội thẩm có vai trò giúp Hội thẩm nhân dân xét xử các vụ án hình sự. Các thành viên của Hội thẩm phải tuân thủ đúng quy trình xét xử và đưa ra quyết định dựa trên bằng chứng và luật pháp.

4.2. Hội thẩm nhân dân

Hội thẩm nhân dân là cơ quan xét xử vụ án hình sự thuộc Tòa án nhân dân cấp cao. Đây là nơi đưa ra quyết định cuối cùng trong việc xét xử các vụ án. Hội thẩm nhân dân gồm 5 thành viên, bao gồm Chủ tọa, Thẩm phán, Thư ký, Kiểm sát viên và Bí thư.

Hội thẩm nhân dân có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự công bằng và minh bạch trong việc xét xử các vụ án hình sự. Quyết định của Hội thẩm nhân dân có tính chất bắt buộc và không thể kháng cáo.

5. Nguyên tắc trong việc xét xử giữa Tòa án và Hội thẩm nhân dân

Trong quá trình xét xử, Tòa án và Hội thẩm nhân dân phải tuân thủ các nguyên tắc sau đây:

• Nguyên tắc công bằng: Tất cả các bên liên quan đều có quyền được nghe và bào chữa, không ai được kết án một cách bất công.
• Nguyên tắc minh bạch: Quá trình xét xử phải diễn ra công khai, minh bạch và đúng quy trình.
• Nguyên tắc đúng luật: Các quyết định của Tòa án và Hội thẩm nhân dân phải dựa trên luật pháp hiện hành và không được can thiệp vào quyền tự do cá nhân của công dân.
• Nguyên tắc độc lập: Tòa án và Hội thẩm nhân dân phải hoạt động độc lập, không bị ảnh hưởng bởi bất kỳ tổ chức hay cá nhân nào.

Ngoài ra, Tòa án và Hội thẩm nhân dân cũng phải tuân thủ các quy định về đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan trong quá trình xét xử.

Trong bài viết này, chúng ta đã cùng tìm hiểu về Hội thẩm nhân dân là gì và vai trò quan trọng của cơ quan này trong hệ thống tư pháp của Việt Nam. Chúng ta cũng đã tìm hiểu về các quy định và nguyên tắc trong việc xét xử giữa Tòa án và Hội thẩm nhân dân. 

Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa hy vọng bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Hội thẩm nhân dân là gì và quy trình xét xử tại Việt Nam.