Cảm biến khói là gì

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ông Võ Văn Hiếu – Giám đốc kỹ thuật của Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa.

Cảm biến khói là một thiết bị được sử dụng để phát hiện sự hiện diện của khói trong môi trường. Nó là một thành phần quan trọng trong hệ thống báo động cháy và được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng an ninh và an toàn. Để hiểu thêm về cảm biến khói, xin mời quý độc giả tham khảo qua bài viết cảm biến khói là gì của Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa.

1. Cảm biến khói là gì?

• Cảm biến khói là một loại thiết bị dùng để phát hiện sự hiện diện của khói trong một môi trường. Nó hoạt động bằng cách giám sát mức độ khói trong không gian và phát hiện các thay đổi đáng kể trong mức độ đó.
• Cảm biến khói thường được sử dụng trong hệ thống báo động cháy để cảnh báo sớm về nguy cơ cháy. Khi có khói xuất hiện, cảm biến khói sẽ phát hiện sự thay đổi trong mức độ khói và kích hoạt hệ thống báo động, thông báo cho người dùng về mối nguy hiểm.

2. Phân loại cảm biến khói

2.1 Cảm biến khói ion hóa

Cảm biến khói ion hóa là một loại cảm biến khói được sử dụng để phát hiện sự hiện diện của khói trong một môi trường. Nó hoạt động dựa trên nguyên tắc ion hóa để phát hiện sự thay đổi trong mức độ khói.

Cảm biến khói ion hóa bao gồm các thành phần chính sau:

• Điện cực: Điện cực trong cảm biến khói ion hóa thường là một dây kim loại dẫn điện như nhôm. Nó được điện cực dương hoặc âm điện.
• Nguồn điện: Một nguồn điện cung cấp dòng điện cho điện cực. Dòng điện này tạo ra một môi trường ion hóa trong không gian xung quanh điện cực.
• Các điện cực ion hóa: Điện cực ion hóa bao gồm một hoặc nhiều điện cực nhỏ được đặt ở khoảng cách gần với điện cực chính. Những điện cực này giúp tạo ra điện trường và môi trường ion hóa trong không gian xung quanh chúng.

Khi có khói xuất hiện trong không gian, các hạt khói sẽ tương tác với dòng điện và gây ra sự thay đổi trong dòng điện ion. Sự tương tác này làm thay đổi cường độ dòng điện và tạo ra một sự khác biệt so với dòng điện ban đầu. Cảm biến khói ion hóa nhận biết sự thay đổi này và kích hoạt báo động để cảnh báo về sự xuất hiện của khói.

2.2 Cảm biến khói quang điện

Cảm biến khói quang điện (hoặc cảm biến khói quang học) là một loại cảm biến khói được sử dụng để phát hiện sự hiện diện của khói trong một môi trường. Nó hoạt động bằng cách sử dụng nguyên lý giám sát sự thay đổi ánh sáng để phát hiện khói.

Cảm biến khói quang điện bao gồm các thành phần chính sau:

• Đèn phát sáng: Một nguồn ánh sáng như đèn LED hoặc đèn laser được sử dụng để tạo ra một nguồn sáng trong không gian.
• Bộ thu: Một bộ thu (photodetector) như diode phát quang (photodiode) hoặc bộ thu quang điện (phototransistor) được đặt ở vị trí đối diện với đèn phát sáng. Nhiệm vụ của bộ thu là nhận và đo lượng ánh sáng được phản xạ hoặc truyền qua không gian.
• Khoảng cách giữa đèn phát sáng và bộ thu: Cảm biến có một khoảng cách cố định giữa đèn phát sáng và bộ thu. Khi không có khói, ánh sáng từ đèn phát sáng sẽ tiếp tục đi thẳng và đến bộ thu mà không bị giảm đi.

Khi có khói xuất hiện trong không gian, các hạt khói trong khói sẽ tương tác với ánh sáng. Quá trình này gây ra hiện tượng gọi là tán xạ hoặc phân tán ánh sáng. Kết quả là, mức độ ánh sáng đến bộ thu sẽ giảm đi so với mức ban đầu khi không có khói.

Cảm biến khói quang điện sẽ phát hiện sự thay đổi trong mức độ ánh sáng và kích hoạt báo động khi mức độ ánh sáng giảm xuống dưới ngưỡng cài đặt. Điều này cho biết có sự hiện diện của khói và nguy cơ cháy có thể đang tồn tại.

3. So sánh cảm biến khói ion và cảm biến khói quang điện

3.1 Nguyên tắc hoạt động:

• Cảm biến khói ion: Cảm biến khói ion hoạt động dựa trên nguyên tắc ion hóa. Khi khói đi qua, các hạt khói tương tác với dòng điện tạo ra sự thay đổi cường độ dòng điện, từ đó phát hiện sự xuất hiện của khói.
• Cảm biến khói quang điện: Cảm biến khói quang điện hoạt động dựa trên nguyên tắc phát hiện sự thay đổi ánh sáng. Khi khói xuất hiện, các hạt khói tán xạ hoặc phân tán ánh sáng, làm giảm mức độ ánh sáng đến bộ thu, và từ đó phát hiện sự xuất hiện của khói.

3.2 Độ nhạy:

• Cảm biến khói ion: Cảm biến khói ion có độ nhạy cao đối với các loại khói và khả năng phát hiện khói trong môi trường khó khăn.
• Cảm biến khói quang điện: Cảm biến khói quang điện có độ nhạy tương đối cao đối với khói, nhưng có thể bị ảnh hưởng bởi ánh sáng môi trường và các tác động khác như bụi.

3.3 Phản ứng đối với các tác nhân khác:

• Cảm biến khói ion: Cảm biến khói ion nhạy với các hạt khói và một số loại khí cháy. Tuy nhiên, nó không phản ứng đáng kể với các khí khác ngoài khói.
• Cảm biến khói quang điện: Cảm biến khói quang điện nhạy với khói, bụi và các hạt nhỏ, nhưng không phản ứng với các khí khác ngoài khói.

3.4 Đặc điểm khác

• Cảm biến khói ion thường có giá thành thấp hơn so với cảm biến khói quang điện.
• Cảm biến khói ion có thể gây ra các cảnh báo giả do tương tác với các hạt khí không phải là khói, trong khi cảm biến khói quang điện ít bị ảnh hưởng bởi những tác nhân khác ngoài khói.
• Cảm biến khói quang điện yêu cầu bảo dưỡng định kỳ và vệ sinh để đảm bảo hoạt động chính xác, trong khi cảm biến khói ion không đòi hỏi bảo dưỡng định kỳ.

Hy vọng với bài viết này, bạn có thể biết được cảm biến khói là gì, biết được ưu nhược điểm của các loại cảm biến khói, từ đó lựa chọn cho mình loại cảm biến phù hợp. Ngoài ra, khi còn bất cứ thắc mắc cần được trợ giúp nào, hãy liên hệ thông qua HOTLINE 1900 2276 để được Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa chúng tôi giúp bạn giải đáp.