Người phát minh ra máy tính là ai và có ý nghĩa như nào?

Máy tính là một thiết bị điện tử có khả năng xử lý dữ liệu và thực hiện các phép tính toán phức tạp. Máy tính có thể được chia thành hai loại chính: máy tính cơ học và máy tính điện tử. Vậy người phát minh ra máy tính là ai? Câu trả lời không phải là đơn giản, bởi vì có nhiều người đã đóng góp vào quá trình phát triển của máy tính qua nhiều thời kỳ khác nhau. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu cho bạn một số nhân vật tiêu biểu trong lịch sử của máy tính, cũng như những đóng góp của họ.

1. Người phát minh ra máy tính là ai

1.1 Charles Babbage – Cha đẻ của máy tính cơ học

Charles Babbage (1791-1871) là một nhà toán học, kỹ sư và nhà phát minh người Anh. Ông được coi là cha đẻ của máy tính cơ học, bởi vì ông đã thiết kế ra hai loại máy tính cơ học đầu tiên trong lịch sử: Máy tính phép cộng (Difference Engine) và Máy tính phép nhân (Analytical Engine).

Máy tính phép cộng là một thiết bị có thể tính toán các bảng số liệu bằng cách sử dụng các bánh răng, trục và bánh xe. Máy tính phép cộng có thể giải quyết các phương trình đa thức bậc cao bằng cách sử dụng phương pháp phép cộng liên tiếp. Babbage đã bắt đầu thiết kế máy tính phép cộng vào năm 1822, và đã hoàn thành một mô hình nhỏ vào năm 1826. Tuy nhiên, do thiếu kinh phí và sự hỗ trợ, Babbage không thể hoàn thành máy tính phép cộng quy mô lớn.

Máy tính phép nhân là một thiết bị có thể thực hiện các phép tính toán tổng quát bằng cách sử dụng các bộ nhớ, bộ điều khiển và bộ giải mã. Máy tính phép nhân có thể nhận các lệnh từ các thẻ lỗ, và có thể thực hiện các phép cộng, trừ, nhân, chia, căn bậc hai và lôgarit. Máy tính phép nhân cũng có thể thực hiện các vòng lặp, nhảy và điều kiện. Babbage đã bắt đầu thiết kế máy tính phép nhân vào năm 1834, và đã hoàn thành một phần của nó vào năm 1842. Tuy nhiên, do gặp nhiều khó khăn kỹ thuật và chính trị, Babbage cũng không thể hoàn thành máy tính phép nhân.

Mặc dù Babbage không thể hoàn thành các máy tính cơ học của mình, nhưng ông đã để lại những bản thiết kế chi tiết và chính xác. Những bản thiết kế này đã được sử dụng để xây dựng lại các máy tính cơ học của Babbage vào thế kỷ 20, và chúng đã chứng minh được tính khả thi và hiệu quả của chúng. Babbage cũng đã đặt nền móng cho sự phát triển của máy tính điện tử sau này.

1.2 Alan Turing – Cha đẻ của máy tính điện tử

Alan Turing (1912-1954) là một nhà toán học, nhà khoa học máy tính và nhà mã hóa người Anh. Ông được coi là cha đẻ của máy tính điện tử, bởi vì ông đã đưa ra khái niệm về Máy Turing (Turing Machine), một mô hình lý thuyết của máy tính, và đã đóng góp vào việc phát triển của Máy Colossus (Colossus Machine), một trong những máy tính điện tử đầu tiên trong lịch sử.

Máy Turing là một thiết bị trừu tượng có thể mô phỏng bất kỳ thuật toán nào bằng cách sử dụng một băng giấy vô hạn, một đầu đọc/ghi và một bộ điều khiển. Máy Turing có thể nhận, xử lý và xuất ra các ký tự trên băng giấy theo các quy tắc được xác định trước. Máy Turing có thể thực hiện các phép tính toán phức tạp và có thể giải quyết các bài toán thuộc lớp Tính toán được (Computable). Turing đã đưa ra khái niệm về máy Turing vào năm 1936, và đã sử dụng nó để chứng minh Định lý dừng (Halting Problem), một bài toán nổi tiếng trong lý thuyết tính toán.

Máy Colossus là một thiết bị thực tế có thể giải mã các tin nhắn mật mã của Đức Quốc xã trong Thế chiến thứ hai. Máy Colossus sử dụng các bóng đèn, điện trở, tụ điện và rơ le để xử lý các tín hiệu điện. Máy Colossus có thể so sánh các mẫu bit và tìm ra các khóa mã hóa. Máy Colossus được phát triển bởi một nhóm nhà khoa học Anh dưới sự lãnh đạo của Maxwell Newman và Tommy Flowers, với sự hỗ trợ của Turing. Máy Colossus đầu tiên được hoàn thành vào năm 1943, và đã được sử dụng để giải mã các tin nhắn mã hóa bằng Máy Lorenz (Lorenz Machine), một máy mã hóa cao cấp hơn Máy Enigma (Enigma Machine).

Turing đã đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển của máy tính điện tử, bởi vì ông đã cung cấp những ý tưởng lý thuyết và thực tế cho việc xây dựng các máy tính có thể thực hiện các phép tính toán tổng quát. Turing cũng đã đặt ra những câu hỏi về khả năng và giới hạn của máy tính, cũng như về mối quan hệ giữa máy tính và trí tuệ nhân tạo.

1.3  John von Neumann – Cha đẻ của kiến trúc máy tính

là một nhà toán học, nhà vật lý và nhà khoa học máy tính người Hungary-Mỹ. Ông được coi là cha đẻ của kiến trúc máy tính, bởi vì ông đã đề xuất một mô hình cơ bản cho việc lưu trữ và thực hiện các chương trình máy tính, được gọi là Kiến trúc von Neumann (von Neumann Architecture).

Kiến trúc von Neumann là một kiến trúc máy tính có thể thực hiện các chương trình máy tính được lưu trữ trong bộ nhớ. Kiến trúc von Neumann bao gồm bốn thành phần chính: Bộ xử lý trung tâm (Central Processing Unit – CPU), Bộ nhớ (Memory), Bộ nhập/xuất (Input/Output – I/O) và Đường truyền (Bus). Bộ xử lý trung tâm là thành phần có nhiệm vụ thực hiện các lệnh của chương trình máy tính, bao gồm các phép tính số học và logic. Bộ nhớ là thành phần có nhiệm vụ lưu trữ các dữ liệu và chương trình máy tính. Bộ nhập/xuất là thành phần có nhiệm vụ truyền nhận các dữ liệu từ và đến các thiết bị ngoại vi, như bàn phím, màn hình, máy in, v.v. Đường truyền là thành phần có nhiệm vụ kết nối các thành phần khác lại với nhau, và truyền tải các dữ liệu và lệnh giữa chúng.

Von Neumann đã đề xuất kiến trúc máy tính này vào năm 1945, khi ông tham gia vào dự án Máy EDVAC (Electronic Discrete Variable Automatic Computer), một trong những máy tính điện tử đầu tiên sử dụng bóng đèn. Von Neumann đã viết một báo cáo nổi tiếng về cấu trúc và tổ chức của máy EDVAC, và đã phổ biến nó rộng rãi trong giới khoa học. Kiến trúc von Neumann đã trở thành một tiêu chuẩn cho việc thiết kế và xây dựng các máy tính điện tử sau này, và vẫn được sử dụng rộng rãi cho đến ngày nay.

Von Neumann đã đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển của máy tính điện tử, bởi vì ông đã cung cấp một khung cơ bản cho việc lập trình và hoạt động của máy tính. Von Neumann cũng đã nghiên cứu về các lĩnh vực liên quan đến máy tính, như lý thuyết trò chơi, lý thuyết thông tin, lý thuyết tự động hóa, v.v.

2. Kết luận

Trong bài viết này, chúng tôi đã giới thiệu cho bạn một số nhân vật tiêu biểu trong lịch sử của máy tính, cũng như những đóng góp của họ. Những người này đã góp phần tạo nên những bước tiến quan trọng trong việc phát minh và phát triển của máy tính, từ máy tính cơ học đến máy tính điện tử, từ máy tính đơn năng đến máy tính đa năng. Nhờ có những người này, chúng ta có thể sử dụng máy tính để giải quyết các bài toán khó, để học tập và làm việc hiệu quả, để giải trí và giao tiếp dễ dàng.

Hy vọng bài viết người phát minh ra máy tính là ai sẽ giúp bạn có thêm kiến thức và cảm hứng về máy tính, một thiết bị không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết của Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa. Hãy chia sẻ bài viết này nếu bạn thấy nó hữu ích, và hãy để lại ý kiến của bạn ở phần bình luận bên dưới.