Tóm tắt Phú Sông Bạch Đằng – Tác phẩm của tác giả Trương Hán Siêu

Trong bài Phú sông Bạch Đằng, tác giả Trương Hán Siêu thể hiện một tình yêu sâu đậm đối với cảnh vật và truyền thống anh hùng của dân tộc Việt Nam. Đây là một tác phẩm văn học có giá trị lịch sử và văn hóa lớn, nói lên tinh thần và bản dạng dân tộc Việt qua những câu văn tráng lệ và tình cảm. Bài viết này của Limosa Tóm tắt Phú Sông Bạch Đằng nhằm giúp các bạn học sinh hiểu rõ hơn về nội dung và ý nghĩa của tác phẩm này.

1. Tác giả

– Trương Hán Siêu, tự là Thăng Phủ, sinh chưa rõ năm, qua đời vào năm 1354.

– Quê quán: làng Phúc Am, thuộc huyện Yên Ninh (nay là một phần của thành phố Ninh Bình).

– Ông là môn khách của Trần Hưng Đạo và đã đảm nhiều vị trí quan trọng như Hàn lâm học sĩ dưới thời Trần Anh Tông, Tham tri chính sự. Sau khi qua đời, ông được vua tặng tước Thái bảo và Thái phó, cùng với việc được thờ tại Văn Miếu (Hà Nội).

– Trương Hán Siêu được mô tả là một người cương trực, sở thích học hỏi và có uyên thâm trong tri thức. Ông được các vua Trần tin tưởng và được kính trọng bởi nhân dân.

– Trương Hán Siêu để lại ít tác phẩm, trong đó nổi bật có bài thơ “Phú sông Bạch Đằng”.

2. Tác phẩm

a, Hoàn cảnh sáng tác

– Bạch Đằng là một chi lưu của sông đổ vào Biển Đông, nằm giữa hai tỉnh Quảng Ninh và Hải Phòng, đây là nơi lưu giữ nhiều trận chiến lịch sử quan trọng trong việc bảo vệ đất nước của dân tộc Việt Nam.

– Bài thơ “Phú sông Bạch Đằng” được sáng tác dưới tinh thần hào hùng và trang trọng. Trương Hán Siêu sáng tác bài thơ này trong một lần tham quan khu vực này. Ngày viết chính xác của bài thơ này không được rõ ràng, nhưng được cho là viết khoảng 50 năm sau cuộc chiến thắng quan trọng trong cuộc kháng chiến chống lại quân Mông – Nguyên.

b, Thể loại

– Phú là một dạng thể văn kết hợp cả vần và văn xuôi, thường được sử dụng để miêu tả cảnh vật, mô tả phong tục, kể chuyện hay bàn luận về cuộc sống hàng ngày.

– Một bài thơ phú thường có cấu trúc gồm bốn phần chính: phần mở đầu, phần giải thích, phần bình luận và phần kết luận.

– Thể loại phú được chia thành hai loại chính là phú cổ thể và phú đường luật.

→ Bài thơ “Phú sông Bạch Đằng” thuộc thể loại phú cổ thể.

– Bản dịch này theo bản gốc với chỉ có hai câu cuối được viết dưới dạng thơ lục bát.

3. Tóm tắt Phú sông Bạch Đằng

3.1. Đoạn mở:

– Nhân vật “khách” đại diện cho tác giả, thể hiện sự khách quan trong việc miêu tả.

– Mục đích của việc dạo chơi thiên nhiên và chiến địa của khách bao gồm:

  + Thưởng thức vẻ đẹp thiên nhiên.

  + Tìm hiểu cảnh vật và đất nước, cũng như bổ sung kiến thức.

– Trong tác phẩm, những địa danh được đề cập bao gồm cả những địa danh lịch sử lấy từ điển cố Trung Quốc như sông Nguyên, sông Tương, Cửu Giang, Ngũ Hồ, Tam Ngô, Bách Việt, và Đầm Vân Mộng. Đồng thời, có cả các địa danh thuộc đất nước Việt như cửa Đại Than, bến Đông Triều, và sông Bạch Đằng. Những địa danh này được tác giả “đi qua” chủ yếu thông qua tri thức sách vở và trí tưởng tượng.

– Tác giả tạo dựng hình tượng của mình là một người yêu thiên nhiên, say mê thưởng ngoạn, và đam mê tìm hiểu thiên nhiên. Tâm hồn của tác giả là rộng lớn, và anh ta có những hoài bão to lớn về đất nước và lịch sử dân tộc.

– Tác phẩm miêu tả cảnh sắc của thiên nhiên trên sông Bạch Đằng bằng những từ ngữ như hùng vĩ, hoành tráng, trong sáng, và nên thơ. Tuy nhiên, nó cũng truyền tải sự ảm đạm, hiu hắt, và hoang vu do thời gian đã làm mờ đi những dấu vết oai hùng của chiến trường xưa.

– Tâm trạng của tác giả trước những sắc thái đối lập của thiên nhiên bao gồm phấn khích và tự hào trước vẻ đẹp và hùng vĩ của thiên nhiên, cũng như buồn thương và nuối tiếc trước sự ảm đạm và hoang vu của nó.

3.2. Đoạn giải thích:

– Các bô lão trong tác phẩm có thể là những nhân vật thực sự (người dân địa phương ven sông Bạch Đằng mà tác giả gặp trong hành trình) hoặc có thể là những nhân vật tưởng tượng (tác giả sử dụng tâm tư và tình cảm của mình để tạo ra các nhân vật này nhằm làm cho nhận xét về các trận chiến trên sông Bạch Đằng trở nên khách quan hơn). Chức năng chính của họ là chứng kiến và kể lại chiến công lịch sử trên sông Bạch Đằng, và họ đối xử với “khách” với thái độ nhiệt tình, hiếu khách và tôn kính.

– Vai trò của các bô lão là kể lại và bình luận về các chiến công đã xảy ra trên sông Bạch Đằng. Họ nhắc lại những sự kiện như “Ngô chúa phá Hoằng Thao” và “Trùng Hưng nhị thánh bắt Ô Mã” và kể chi tiết về diễn biến của trận đánh, tạo ra một bức tranh sinh động về cuộc đối đầu giữa hai bên.

– Các bô lão thể hiện thái độ nhiệt tình và tự hào trong việc kể chuyện, mang cảm hứng của những người đã tham gia vào các trận đánh. Ngôn ngữ của họ súc tích, cô đọng, và đôi khi sử dụng những câu dài và dõng dạc để tạo ra sự trang nghiêm. Các câu ngắn gọn và sắc bén được sử dụng để tạo ra một không khí căng thẳng trong việc miêu tả chiến trận.

3.3. Đoạn bình luận:

– Thắng lợi được hình thành do một số nguyên nhân:

  + Điều kiện thời thế thuận lợi (thiên thời): “trời cũng chiều người”.

  + Địa lợi của núi sông (địa thế): “trời đất cho nơi hiểm trở”.

  + Sự xuất sắc của con người – những người tài năng và có đức lớn, đây là yếu tố quyết định quan trọng nhất đối với thắng lợi.

– Tác giả sử dụng hình ảnh của Trần Quốc Tuấn và so sánh họ với những người xưa để làm nổi bật sức mạnh, tài năng và phẩm chất đạo đức của con người, nhấn mạnh rằng con người chính là yếu tố quyết định đến sự thành công. Điều này mang theo mình cảm hứng có giá trị nhân văn và tầm nhìn triết học sâu sắc.

3.4. Đoạn kết:

– Các bô lão thể hiện một tuyên ngôn về chân lý như sau:

  + Những người bất nghĩa như Lưu Cung và Hốt Tất Liệt sẽ dần biến mất.

  + Những anh hùng và những người mang tinh thần nhân nghĩa như Ngô Quyền và Trần Hưng Đạo sẽ mãi mãi “lưu danh thiên cổ”.

Đây là một chân lý có tính cách vĩnh hằng, giống như sông Bạch Đằng luôn tuôn trào ngày đêm theo quy luật tự nhiên, không ngừng, không bao giờ thay đổi.

– Khách tiếp tục bài ca bằng cách:

  + Khen ngợi sự anh minh của hai vị thánh quan, Trần Nhân Tông và Trần Thánh Tông.

  + Tôn vinh chiến tích trên sông Bạch Đằng.

  + Khẳng định một chân lí: vai trò và vị trí quyết định của con người trong tương quan với đất đai yếu hơn.

Tất cả những điều này thể hiện niềm tự hào dân tộc và tư tưởng nhân văn cao cả.

Hy vọng bản Tóm tắt Trại Bồ Tùng Linh mà Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa đã tổng hợp đã phần nào khiến bạn hứng thú hơn về cuốn tiểu thuyết này. Để mua sách chính hãng, bạn có thể liên hệ với HOTLINE 1900 2276 để được hỗ trợ nhé!