Tiếng vang là gì – Liệu có ảnh hưởng đến tai của người nghe không?

Tiếng vang (hay phản âm, hồi thanh) là hiện tượng âm thanh được phản xạ lại từ một bề mặt cứng và đến tai người nghe sau một khoảng thời gian chậm trễ so với âm thanh trực tiếp. Thời gian chậm trễ này phụ thuộc vào khoảng cách giữa nguồn âm thanh, bề mặt phản xạ và người nghe..

Vậy hãy cùng Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa tìm hiểu rõ hơn những tính chất khác của tiếng vang là gì qua bài viết dưới đây thôi

1. Tiếng vang là gì và làm thế nào để tính toán thời gian và khoảng cách của tiếng vang?

Tiếng vang có thể được nghe thấy rõ ràng khi khoảng cách giữa nguồn âm thanh và bề mặt phản xạ lớn hơn 17 mét, tương ứng với thời gian chậm trễ lớn hơn 0,1 giây. Nếu khoảng cách nhỏ hơn, tiếng vang sẽ không được phân biệt được với âm thanh trực tiếp và tạo ra hiệu ứng âm thanh dày đặc hơn

Chúng ta có thể sử dụng một trục thời gian để tính khoảng cách giữa hai mốc thời gian hiển thị trên hai đồng hồ. Chúng ta cũng có thể sử dụng công thức sau để tính khoảng cách ngắn nhất từ người nói đến bức tường để nghe được tiếng vang:

Smin​=2v.t​

Trong đó, Smin​ là khoảng cách ngắn nhất, v là vận tốc truyền âm trong không khí (khoảng 340 m/s), và t là thời gian chênh lệch giữa âm trực tiếp và âm phản xạ (ít nhất là 0.1 giây để người nghe có thể phân biệt được tiếng vang). Theo một bài tập trên Lazi.v, nếu t=151​ giây, thì Smin​=11.39 m.

2. Tiếng vang là gì và cách chỉnh tiếng vang cho hát karaoke hay nhất?

Để chỉnh tiếng vang cho hát karaoke hay nhất, ta cần phải tùy biến theo loại nhạc, loại giọng và loại phòng hát. Một số nguyên tắc chung là:

• Chọn mức tiếng vang phù hợp với loại nhạc: Những bài hát trữ tình, ballad thường cần nhiều tiếng vang hơn những bài hát sôi động, rock. Mức tiếng vang quá cao sẽ làm mất đi sự rõ ràng của lời bài hát, còn quá thấp sẽ làm cho giọng hát trở nên khô khan và thiếu cảm xúc.
• Chọn mức tiếng vang phù hợp với loại giọng: Những người có giọng cao, trong sáng thường cần ít tiếng vang hơn những người có giọng trầm, khàn. Mức tiếng vang quá cao sẽ làm cho giọng cao bị rè, còn quá thấp sẽ làm cho giọng trầm bị nghẹt và mờ.
• Chọn mức tiếng vang phù hợp với loại phòng hát: Những phòng hát lớn, rộng thường cần ít tiếng vang hơn những phòng hát nhỏ, chật. Mức tiếng vang quá cao sẽ làm cho âm thanh bị nhiễu và lộn xộn, còn quá thấp sẽ làm cho âm thanh bị thiếu trầm ấm và độ sâu.

Ngoài ra, ta cũng có thể điều chỉnh các thông số khác của tiếng vang, như độ dài (reverb time), độ rộng (reverb width), độ trễ (delay time), độ lặp (feedback) hay độ ẩm (damping) để tạo ra các hiệu ứng âm thanh khác nhau.

3. Tiếng vang là gì và khác biệt với tiếng dội không?

• Tiếng vang và tiếng dội là hai hiện tượng âm thanh liên quan đến sự phản xạ của âm thanh từ các bề mặt cứng. Tuy nhiên, chúng có sự khác nhau về đặc điểm và cách cảm nhận.
• Tiếng vang là sự phản xạ của âm thanh đến người nghe với sự chậm trễ sau âm thanh trực tiếp. Sự chậm trễ này tỷ lệ thuận với khoảng cách của bề mặt phản chiếu từ nguồn và người nghe. Tiếng vang có thể được nghe thấy rõ ràng khi khoảng cách giữa nguồn âm thanh và bề mặt phản xạ lớn hơn 17 mét, tương ứng với thời gian chậm trễ lớn hơn 0,1 giây. Tiếng vang giúp cho âm thanh trở nên dày đặc, sống động và chuyên nghiệp hơn. Tiếng vang thường được sử dụng trong âm nhạc, karaoke, sonar hay radar.
• Tiếng dội là sự phản xạ của âm thanh từ một bề mặt cứng gần nguồn âm thanh, khiến cho âm thanh được lặp lại nhiều lần. Tiếng dội có thể được nghe thấy khi khoảng cách giữa nguồn âm thanh và bề mặt phản xạ nhỏ hơn 17 mét, tương ứng với thời gian chậm trễ nhỏ hơn 0,1 giây. Tiếng dội giúp cho âm thanh có sự nhại lại, tạo ra hiệu ứng âm thanh đặc biệt. Tiếng dội thường được sử dụng trong các trò chơi, đồ chơi hay các thiết bị ghi âm.
• Vậy, tiếng vang và tiếng dội có khác nhau về độ trễ, số lần phản xạ, cách tạo ra và cách ứng dụng của âm thanh. Tùy vào mục đích và hoàn cảnh, ta có thể lựa chọn sử dụng tiếng vang hay tiếng dội để tạo ra hiệu ứng âm thanh mong muốn.

4. Ảnh hưởng của tiếng vang trong đời sống

• Gây ra ô nhiễm tiếng ồn, làm giảm chất lượng không khí và gây ra các vấn đề sức khỏe như loét dạ dày, tăng huyết áp, hay cáu gắt
• Làm mất trạng thái cân bằng, giật mình mất ngủ, ngủ chập chờn, giảm sức lao động sáng tạo, giảm sự nhạy cảm.
• Gây mất tập trung, làm giảm năng suất làm việc và rối loạn cơ bắp
• Làm giảm khả năng giao tiếp và học tập, do khó nghe rõ và hiểu được những gì người khác nói hoặc viết
• Làm giảm sự thưởng thức và cảm nhận âm nhạc, do âm thanh bị biến dạng và mất đi tính thẩm mỹ

Một số ảnh hưởng tích cực của tiếng vang là:

• Tạo ra các hiệu ứng âm thanh đặc biệt, cải thiện chất lượng âm thanh trong các không gian khác nhau, và tạo ra các bản nhạc sáng tạo
• Phản ánh nền văn hóa và lịch sử của một quốc gia hoặc một khu vực, do tiếng vang có liên quan đến kiến trúc, địa lý và xã hội của nó
• Giúp cho việc nghiên cứu khoa học và kỹ thuật, do tiếng vang có thể được sử dụng để đo lường khoảng cách, tốc độ, kích thước và hình dạng của các vật thể

5. Tổng kết

Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa hy vọng bài viết đã giải đáp cho bạn về tiếng vang là gì. Chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp và phản hồi nếu bạn có thắc mắc hoặc ý kiến gì, bạn có thể liên hệ với chúng tôi qua số HOTLINE 1900 2276. Trung tâm sẽ rất vui lòng trao đổi và hỗ trợ bạn. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết và chúc bạn có một ngày tốt lành.