Những bài văn thuyết minh về truyện ngắn được chọn lọc 

Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa sẽ tổng hợp và chia sẻ nhiều tài liệu hữu ích về các bài văn thuyết minh về truyện ngắn. Những tài liệu này được biên soạn với chất lượng cao, giúp học sinh nắm vững cấu trúc và ý thức về thể loại truyện ngắn, từ đó có khả năng đạt điểm cao trong các bài kiểm tra văn sắp tới.

1. Thuyết minh về truyện ngắn – mẫu 1

Mỗi sáng tác văn học đều là sự hòa quyện của tài năng, sáng tạo, và trí tuệ của người nghệ sĩ. Việc truyền đạt nội dung, tư tưởng tới độc giả được thể hiện thông qua việc chọn lựa hình thức văn học, có người chọn thơ, người chọn tiểu thuyết, và cũng nhiều người chọn thể loại truyện ngắn. 

Truyện ngắn là một thể loại tự sự nhỏ, là nơi tác giả trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua nhân vật để kể một số phận, cuộc đời, sự kiện, hoặc vấn đề cụ thể, qua đó truyền đạt thái độ, góc nhìn, và mang lại cho độc giả những chiêm nghiệm, bài học.

Đối với nhiều nhà văn, truyện ngắn là sự chọn lựa lý tưởng để phát triển tài năng và ý tưởng của họ. Với dung lượng nhỏ, nhân vật ít, thường chỉ tập trung vào một khía cạnh, một vài nhân vật, và một sự kiện nhỏ. Ví dụ, “Lão Hạc” của Nam Cao tập trung khắc họa tâm trạng của Lão Hạc sau khi bán cậu Vàng, hoặc “Chiếc lá cuối cùng” xoay quanh thái độ của Giôn-xi với sự sống qua những chiếc lá thường xuân cuối cùng.

Không gian và thời gian trong truyện ngắn thường hẹp, tập trung vào một thời điểm, sự kiện, thậm chí một khoảnh khắc để trình bày nội dung và ý tưởng. Ví dụ, trong “Tôi đi học,” Thanh Tịnh lựa chọn thời gian là lần đầu tiên đi học, không gian là nhà và trường học.

Truyện ngắn tập trung vào mô tả một khía cạnh của cuộc sống, một biến cố, hoặc một sự kiện trong cuộc đời nhân vật. Qua hành động và lời nói, tác giả truyện ngắn làm nổi bật tính cách của nhân vật, phản ánh sâu xa hơn là mặt tốt hoặc hạn chế của xã hội. Ví dụ, “Lão Hạc” của Nam Cao không chỉ ca ngợi con người giàu nhân cách của Lão Hạc mà còn phê phán xã hội đã đẩy con người vào bước đường cùng.

Cốt truyện trong truyện ngắn thường tập hợp các tình tiết, sự kiện xảy ra liên tiếp, tác động lẫn nhau để đẩy mâu thuẫn, bi kịch của nhân vật lên đến cao trào và buộc nhân vật phải lựa chọn, giải quyết. Ví dụ, trong “Lão Hạc,” Lão Hạc đứng trước 2 lựa chọn: tiếp tục tiêu tiền để duy trì sự sống của con hay sống lay lắt, đánh mất chính mình. Ông đã lựa chọn cái chết để bảo vệ nhân cách và trách nhiệm của một người cha.

Dù có dung lượng nhỏ, truyện ngắn có khả năng truyền tải lớn. Thông qua một cuộc đời, một bi kịch, hay một hành động trong truyện ngắn, tác giả có thể khái quát hóa được những hiện thực trong xã hội và cuộc sống con người, mang lại những chiêm nghiệm sâu sắc. Truyện ngắn đã trải qua một quá trình phát triển bền bỉ, xuất hiện từ những ngày đầu của sự sáng tác văn chương và phải đến cuối thế kỉ XIX thì nó mới có cơ sở phát triển mạnh mẽ và tạo nên những tiếng vang lớn.

Ở Việt Nam, truyện ngắn bắt đầu phát triển mạnh mẽ nhất trong những năm hai mươi của thế kỉ XX với sự đóng góp của các nhà văn lớn như Nguyễn Bá Học, Hồ Biểu Chánh, Nguyễn Công Hoan, Thạch Lam…

Truyện ngắn tiếp tục là thể loại văn học tiêu biểu của nền văn học hiện đại Việt Nam. Ngày nay, truyện ngắn vẫn không ngừng phát triển với sự đóng góp của nhiều tác giả tài năng. Từ quá khứ đến hiện tại và trong tương lai, truyện ngắn vẫn là thể loại có nhiều đóng góp lớn cho nền văn học nước nhà.

2. Thuyết minh về truyện ngắn – mẫu 2

Thể loại truyện ngắn là một thể loại văn học gần gũi với đời sống hàng ngày, súc tích và dễ đọc. Đặc biệt, nó thường liên quan chặt chẽ đến hoạt động báo chí, đồng thời ảnh hưởng kịp thời trong cuộc sống. Nhiều nhà văn nổi tiếng trên thế giới và tại Việt Nam đã đạt đến đỉnh cao của sự nghiệp sáng tạo nghệ thuật chủ yếu thông qua những tác phẩm truyện ngắn xuất sắc của mình. 

Thể loại này xuất hiện trên các tạp chí xuất bản vào đầu thế kỉ XIX, phát triển lên đến đỉnh cao nhờ những sáng tác xuất sắc của văn hào Nga Chekhov, và trở thành một hình thức nghệ thuật lớn của văn học thế kỉ XX. Mặc dù thuật ngữ “truyện ngắn” xuất hiện muộn (khoảng cuối thế kỉ XIX), thể loại này đã tồn tại từ buổi bình minh của nhân loại, khi con người biết sáng tác văn chương. 

Trải qua hàng ngàn năm, với bao biến cố thăng trầm, truyện ngắn hiện nay đã chiếm vị trí quan trọng trên văn đàn trong kỷ nguyên hiện đại. Đặc biệt là trong thời đại người ta bận rộn và có ít thời gian hơn bao giờ hết. Truyện ngắn trở thành lựa chọn lý tưởng với dung lượng nhỏ, có thể đọc liền một mạch. 

Tác phẩm này tập trung mô tả một mảnh của cuộc sống, một biến cố, một hành động, hay một trạng thái nào đó trong cuộc đời nhân vật, thể hiện một khía cạnh của tính cách hay một mặt nào đó của cuộc sống xã hội. Truyện ngắn ít nhân vật và sự kiện, cốt truyện diễn ra trong một không gian và thời gian hạn chế. Không kể trọn vẹn một quá trình diễn biến đời người mà chọn lấy những khoảnh khắc, những “lát cắt” của cuộc sống để thể hiện. 

Kết cấu được xây dựng thông qua đối chiếu, tương phản để làm nổi bật chủ đề. Mặc dù ngắn, truyện ngắn có thể đề cập đến những vấn đề lớn của cuộc đời. Raymond Carver là một trong những bậc thầy truyện ngắn thế giới, nhấn mạnh rằng ngày nay, tác phẩm hay nhất và thỏa mãn nhất thường là truyện ngắn. Thể loại này gắn chặt với báo chí, là lợi thế lớn khi ngày nay báo chí, kể cả báo điện tử, đang phát triển mạnh mẽ. 

Người đọc thích đọc truyện ngắn trong vài chục phút hoặc trong một vài giờ, và thể loại này cung cấp không gian thuận lợi cho sự sáng tạo và đổi mới trong văn chương. Lịch sử phát triển văn học hiện đại và đương đại Việt Nam chặt chẽ liên quan đến truyện ngắn. Thế kỉ XX thấy sự phát triển nổi bật của truyện ngắn Việt Nam với đóng góp của nhiều tên tuổi như Nguyễn Bá Học, Phạm Duy Tốn, Hồ Biểu Chánh, Nguyễn Công Hoan, Thạch Lam, Nam Cao, Kim Lân, Tô Hoài, Bùi Hiển, Vũ Bằng. 

Đặc biệt sau Cách mạng tháng Tám, thể loại này tiếp tục giữ vững vị thế của mình, thu hút độc giả hàng ngày với nhiều tác phẩm được xuất bản trên các báo và tạp chí. Đến nay, truyện ngắn không chỉ là một thể loại văn học phổ biến mà còn là nguồn động viên sáng tạo và đổi mới trong nền văn hóa văn học Việt Nam.

3. Thuyết minh về truyện ngắn – mẫu 3

Mỗi tác phẩm văn học đều mang đặc điểm riêng biệt, từ hình thức đến nội dung, bởi cách tiếp cận vấn đề của từng nhà văn. Không thể phủ nhận vai trò quan trọng của thể loại văn học như thơ, truyện ngắn, truyện kí, kịch, hay ca dao. Trong số đó, truyện ngắn đặc biệt phổ biến và gần gũi, súc tích mang tính thời sự, phản ánh chân thực cuộc sống đời thường, kết nối với hoạt động báo chí.

Thể loại truyện ngắn không chỉ là sự tái hiện về hành động, sự kiện, mà còn là nơi miêu tả một số phận, một cuộc đời một cách khách quan. Tác giả thông qua lời kể trực tiếp của người kể chuyện thể hiện thái độ và sự đồng cảm, mang đến thông điệp ý nghĩa về cuộc sống. Truyện ngắn đã từng bước chiếm vị thế quan trọng trong văn hóa Việt từ thời kỳ sơ khai, và nhờ những tác phẩm xuất sắc, như của Chekhov, thể loại này đã trở thành nghệ thuật lớn trong văn học thế kỷ XX.

Ở thời đại ngày nay, khi áp lực thời gian ngày càng cao, truyện ngắn trở nên phổ biến hơn. Không như những bộ tiểu thuyết dày vò, truyện ngắn đưa độc giả đến với những tác phẩm tự sự nhỏ, dễ đọc liền một mạch. Mặc dù cũng nói về con người và sự kiện như tiểu thuyết, truyện ngắn lại tập trung vào một khía cạnh nhỏ hẹp, như một mảng hiện thực cuộc sống hoặc một biến cố cụ thể. 

Tính cách nhân vật và phản ánh xã hội được làm nổi bật qua vài chục trang, hoặc thậm chí chỉ vài trăm chữ. Đặc điểm nổi bật của truyện ngắn là sự giới hạn về nhân vật và sự kiện, tập trung vào một khoảnh khắc “phát sáng” hoặc một “lát cắt” nào đó của cuộc sống. Kết cấu đặc biệt của truyện ngắn thể hiện qua việc sắp đặt các đối chiếu, tương phản để làm nổi bật chủ đề. 

Mặc dù ngắn gọn, nhưng nó có thể đề cập đến những vấn đề lớn lao trong xã hội, nhờ vào sự tinh tế trong việc chọn lọc và gói gọn thông điệp. Tác phẩm của các nhà văn như Thanh Tịnh và Nam Cao là minh chứng cho sức mạnh của truyện ngắn. Truyện “Tôi đi học” của Thanh Tịnh tận dụng cốt truyện đơn giản về ký ức sáng tạo của một buổi tựu trường để tạo nên một tác phẩm đầy ấn tượng. 

Ngược lại, “Lão Hạc” của Nam Cao chọn một khoảnh khắc trong đời nông dân nghèo khổ để khắc họa số phận cảm động, đồng thời đặt ra những câu hỏi về đạo đức và giá trị trong xã hội. Thể loại truyện ngắn còn đặc biệt về ngôn ngữ, linh hoạt và phong phú. Sự đa dạng của ngôn ngữ trong truyện ngắn thể hiện qua lời kể của người viết, ngôn ngữ nhân vật, và ngôn ngữ nội tâm. 

Tính chất này tạo ra sự độc đáo và sinh động, với lời độc thoại nội tâm và lời kể xen kẽ, tạo nên không khí đa dạng và hấp dẫn. Cuối cùng, truyện ngắn có sự kết nối tốt với báo chí, phản ánh xu hướng đọc giả ngày nay. Với sự bận rộn, độc giả thường ưa chuộng đọc truyện ngắn trong vài chục phút, làm cho thể loại này vẫn giữ được sức hút. 

Mặc dù tiểu thuyết vẫn có đất dụng hàng, truyện ngắn với sự đa dạng và hấp dẫn của mình đang làm mới và hồi sinh văn học ngày nay. Truyện ngắn không chỉ là một thể loại văn học độc đáo mà còn là nguồn cảm hứng vô tận, thể hiện sự đa dạng và sâu sắc của cuộc sống. Những nhà văn nổi tiếng của nền văn hóa Việt như Nguyễn Tuân, Kim Lân, Nam Cao đã cống hiến những tác phẩm truyện ngắn xuất sắc, làm phong phú thêm diện mạo văn học nước nhà.

Trên đây, Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa đã tổng hợp một số bài văn mẫu thuyết minh về truyện ngắn, nhằm cung cấp ý tưởng và hỗ trợ các bạn khi viết bài. Nếu còn thắc mắc hãy liên hệ HOTLINE 1900 2276 ngay nhé!