Tại sao có mưa đá? Có cách nào phòng tránh tác hại của mưa đá?

Trong những ngày nắng nóng oi bức, mưa là điều cần thiết để giảm bớt nhiệt độ và làm mát khí hậu. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng như vậy, đôi khi mưa lại mang theo những hạt đá to nhỏ, gây thiệt hại cho cây cối, đồ vật và cả con người. Vậy tại sao có mưa đá? Và có cách nào để phòng tránh tác hại của mưa đá? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

1. Những điều cần biết về mưa đá

Mưa đá hay còn gọi là bão đá là hiện tượng thời tiết rất lạ, khiến nhiều người hoang mang và lo sợ. Đây là hiện tượng mưa kèm theo các hạt đá có kích thước từ vài milimet đến vài cm rơi xuống từ trên trời. Nó thường diễn ra trong những cơn bão lớn hoặc cơn mưa lớn, thường kéo dài khoảng 10-15 phút và có thể gây ra những thiệt hại nghiêm trọng cho nông nghiệp, giao thông và đời sống con người.

1.1. Mưa đá là gì?

Mưa đá là hiện tượng thời tiết khi các hạt đá khổng lồ rơi xuống từ trời. Các hạt đá này được tạo ra trong mây từ sự kết tinh của nước và đá vụn trong một cơn bão hay một cơn mưa lớn. Nó có thể có kích thước từ vài milimet đến vài cm và rơi xuống mặt đất với tốc độ cao, có thể gây ra những tổn thất lớn cho cây cối, đồ vật và con người.

Mưa đá có thể xảy ra ở bất cứ đâu trên trái đất, nhưng nó phổ biến nhất ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Điều đặc biệt là, mưa đá chỉ xuất hiện vào mùa nóng và thường thấy ở khu vực nông thôn, khiến cho người dân sống ở đây phải chịu đựng nhiều thiệt hại do mưa đá mang lại.

1.2. Tại sao có mưa đá?

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự hình thành mưa đá. Một trong những nguyên nhân chính là do sự khác biệt về nhiệt độ giữa các tầng khí quyển. Trong một cơn mưa bão, áp suất không khí thấp và nồng độ độ ẩm cao có thể tạo ra mây đen và mây dày, kèm theo đó là sự cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cho sự phát triển của mây. Khi mây đạt độ cao lớn, nước bắt đầu đóng băng và trở thành những hạt đá.

Mưa đá có thể được hình thành trong một số loại mây, như mây cumulonimbus hay mây nimbostratus. Đặc biệt là, mật độ nước và đá trong mây càng cao thì khả năng hình thành mưa đá càng lớn. Nếu mây có sự xuất hiện của các chất kích thích như bụi, tro bụi hoặc bụi sắt, thì việc hình thành mưa đá sẽ diễn ra nhanh hơn.

1.3. Vì sao mưa đá chỉ xuất hiện vào mùa nóng?

Điều đặc biệt của mưa đá là nó chỉ xuất hiện vào mùa nóng. Điều này có thể giải thích bằng việc sự khác biệt về nhiệt độ giữa các tầng khí quyển trong mùa nóng. Vào mùa hè, nhiệt độ bên dưới mặt đất rất cao, trong khi ở tầng trên cùng của không khí thì nhiệt độ lại rất thấp. Sự khác biệt nhiệt độ này làm cho không khí trở nên bất ổn và dễ tạo ra những cơn bão.

Sự bất ổn này càng tăng khi nhiệt độ cao hơn đối với nước và đá, dẫn đến sự kết tinh của chúng và tạo thành những hạt đá lớn. Do đó, vào mùa hè, khi nhiệt độ trên cao và nhiệt độ bên dưới mặt đất cao, nguy cơ hình thành mưa đá cũng cao hơn.

2. Dự báo và nhận biết mưa đá

Để phòng tránh tác hại của mưa đá, việc dự báo và nhận biết mưa đá là rất cần thiết. Hiện nay, có nhiều phương pháp để dự báo mưa đá như sử dụng radar, sử dụng hình ảnh vệ tinh hay các mô hình dự báo thời tiết.

2.1. Radar

Radar (Radio Detection and Ranging) là công nghệ sử dụng sóng điện từ để phát hiện và đo lường các mây. Nó cho phép các nhà khoa học quan sát các cơn bão và dự báo mưa đá. Radar giúp xác định vị trí của mưa đá và cho biết độ lớn của nó, từ đó có thể cảnh báo người dân và yêu cầu các biện pháp phòng tránh.

2.2. Hình ảnh vệ tinh

Hình ảnh vệ tinh cũng là một trong những phương pháp quan sát mưa đá hiệu quả. Hình ảnh này được chụp bởi máy bay hoặc vệ tinh và cho thấy vị trí và kích thước của các cơn bão. Điều này cũng giúp nhận biết được những mây có khả năng gây ra mưa đá và cảnh báo sớm cho người dân.

2.3. Mô hình dự báo thời tiết

Mô hình dự báo thời tiết là một công cụ dùng để dự báo thời tiết trong tương lai. Nó được tạo ra từ việc thu thập dữ liệu và thông tin liên tục về thời tiết, sau đó sử dụng các phương trình và thuật toán để tính toán và dự báo thời tiết. Mô hình này cung cấp thông tin về thời tiết trong tương lai, kể cả việc có mưa đá hay không.

3. Có cách nào phòng tránh tác hại của mưa đá?

Mưa đá là hiện tượng khá nguy hiểm và gây thiệt hại nghiêm trọng cho cây cối, đồ vật và con người. Vì vậy, để phòng tránh tác hại của mưa đá, cần có những biện pháp phòng ngừa và ứng phó.

3.1. Biện pháp phòng ngừa

• Kiểm tra mái nhà và những nơi có thể bị ảnh hưởng bởi mưa đá, nếu phát hiện bất kỳ hư hỏng nào, cần sửa chữa ngay lập tức.
• Bảo vệ các khu vực trồng trọt bằng cách lắp đặt một lưới bảo vệ hoặc treo những vật chắn lớn để giảm thiểu thiệt hại từ mưa đá.
• Tránh ra ngoài khi có dấu hiệu mưa đá, nếu phải ra ngoài cần mang theo một chiếc ô để tránh bị thương tổn.
• Đóng cửa sổ và cửa ra vào, đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình.

3.2. Biện pháp ứng phó

Nếu không may bị mưa đá, hãy thực hiện những biện pháp sau:

• Thoát khỏi những khu vực có nguy cơ cao bị đánh trúng mưa đá, tìm nơi an toàn và chờ đợi cho cơn mưa đá qua đi.
• Nếu đang điều khiển phương tiện, nhanh chóng dừng lại và hoặc điều khiển vào nơi an toàn. Tránh dừng xe dưới những cây, vỉa hè hay cạnh các tòa nhà cao tầng vì có thể gây nguy hiểm cho bạn và người khác.
• Nếu đang ở bên trong nhà, nên tránh ở gần cửa sổ hoặc cửa ra vào để tránh bị thương tổn bởi mưa đá.
• Khi cơn mưa đá đã qua đi, hãy kiểm tra những thiệt hại của nó đối với bạn và xung quanh.

Tóm lại, mưa đá là hiện tượng thời tiết lạ thường và có thể gây ra nhiều thiệt hại cho con người và cuộc sống hàng ngày. Nhiều nguyên nhân dẫn đến sự hình thành mưa đá, trong đó có sự khác biệt về nhiệt độ giữa các tầng khí quyển trong mùa nóng. Để phòng tránh tác hại của mưa đá, cần có những biện pháp phòng ngừa và ứng phó hiệu quả. 

Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về tại sao có mưa đá và cách phòng tránh tác hại của nó.