Sóng điện từ là gì? Khái niệm, phân loại và đặc điểm

Hiện nay, ta thấy rằng có nhiều công nghệ sử dụng sóng điện từ đang phát triển mạnh mẽ. Sóng điện từ đang được áp dụng rộng rãi trong đa dạng các lĩnh vực, từ nghiên cứu điều khiển tàu vũ trụ, truyền hình, truyền thông cho đến điều trị bệnh tật. Vậy, định nghĩa của sóng điện từ là gì hãy cùng Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa tìm hiểu nhé.

1. Sóng điện từ là gì?

• Sóng điện từ là một loại sóng cơ học không cần phải có môi trường truyền, có thể lan truyền trong chân không. 
• Sóng điện từ được tạo ra do sự dao động của các hạt mang điện tích hoặc do sự thay đổi của các trường điện và từ. 
• Sóng điện từ có thể mang theo năng lượng, tuyến tính và góc độ quay.

2. Đặc điểm của sóng điện từ là gì?

Sóng điện từ có một số đặc điểm sau:

• Sóng điện từ có tốc độ lan truyền trong chân không là 299.792 km/s, không phụ thuộc vào bước sóng hay tần số.
• Sóng điện từ có tính chất giao thoa, nghĩa là khi hai sóng cùng tần số gặp nhau, chúng sẽ cộng hoặc trừ nhau tạo ra một sóng mới.
• Sóng điện từ có tính chất khúc xạ, nghĩa là khi qua một môi trường khác, chúng sẽ thay đổi hướng và tốc độ lan truyền.
• Sóng điện từ có tính chất phản xạ, nghĩa là khi gặp một bề mặt phản xạ, chúng sẽ bị phản lại theo một góc nhất định.
• Sóng điện từ có tính chất nhiễu xạ, nghĩa là khi gặp một vật cản nhỏ hơn bước sóng, chúng sẽ bị lan tỏa ra các hướng khác nhau.
• Sóng điện từ có tính chất cực hoá, nghĩa là khi qua một vật liệu cực hoá, chúng sẽ bị thay đổi phương dao động của trường điện hoặc trường từ.

3. Phân loại sóng điện từ

Sóng điện từ được phân loại theo bước sóng hoặc tần số của chúng. Các loại sóng điện từ thường gặp là:

• Sóng radio: Là sóng có bước sóng lớn hơn 1 mm và tần số nhỏ hơn 300 GHz. Sóng radio được dùng trong các ứng dụng như phát thanh, truyền hình, viễn thông, radar và GPS.
• Sóng hồng ngoại: Là sóng có bước sóng từ 1 mm đến 700 nm và tần số từ 300 GHz đến 430 THz. Sóng hồng ngoại được dùng trong các ứng dụng như máy ảnh nhiệt, máy quét vân tay, điều khiển từ xa và truyền dữ liệu không dây.
• Ánh sáng nhìn thấy: Là sóng có bước sóng từ 700 nm đến 400 nm và tần số từ 430 THz đến 750 THz. Ánh sáng nhìn thấy được dùng trong các ứng dụng như chiếu sáng, màu sắc, thị giác và nhiếp ảnh.
• Sóng tử ngoại: Là sóng có bước sóng từ 400 nm đến 10 nm và tần số từ 750 THz đến 30 PHz. Sóng tử ngoại được dùng trong các ứng dụng như khử trùng, phát hiện dấu vết, điều trị ung thư và tạo vitamin D.
• Sóng X: Là sóng có bước sóng từ 10 nm đến 0.01 nm và tần số từ 30 PHz đến 30 EHz. Sóng X được dùng trong các ứng dụng như chụp X-quang, nghiên cứu vật liệu, an ninh và thiên văn.
• Sóng gamma: Là sóng có bước sóng nhỏ hơn 0.01 nm và tần số lớn hơn 30 EHz. Sóng gamma được dùng trong các ứng dụng như y tế hạt nhân, phát hiện bom nguyên tử, nghiên cứu hạt nhân và thiên văn.

4. Nguyên tắc truyền thông tin bằng sóng điện từ là gì?

Truyền thông tin bằng sóng điện từ là quá trình mã hoá, truyền và giải mã thông tin dưới dạng sóng điện từ. Nguyên tắc truyền thông tin bằng sóng điện từ gồm có ba bước:

• Bước 1: Mã hoá thông tin. Thông tin cần truyền có thể là âm thanh, hình ảnh, văn bản hoặc dữ liệu. Thông tin này được biến đổi thành một tín hiệu điện hoặc quang, rồi được mã hoá theo một quy luật nào đó để phù hợp với sóng điện từ. Các phương pháp mã hoá thông tin thường gặp là biên độ, tần số, pha hoặc xung.
• Bước 2: Truyền thông tin. Tín hiệu điện hoặc quang đã được mã hoá được đưa vào một thiết bị phát sóng điện từ, như anten, laser hoặc LED. Thiết bị này sẽ tạo ra một sóng điện từ có tần số và bước sóng phù hợp với thông tin cần truyền và môi trường truyền. Sóng điện từ này sẽ lan truyền qua không gian hoặc qua một môi trường truyền nào đó, như cáp quang, cáp đồng hoặc sóng âm.
• Bước 3: Giải mã thông tin. Sóng điện từ đã truyền đến một thiết bị thu sóng điện từ, như anten, pinhole hoặc photodetector. Thiết bị này sẽ chuyển đổi sóng điện từ thành một tín hiệu điện hoặc quang tương ứng. Tín hiệu này sau đó được giải mã theo quy luật đã được mã hoá để lấy lại thông tin ban đầu. Thông tin này có thể được hiển thị, lưu trữ hoặc xử lý theo ý muốn.

Như vậy, chúng ta đã cùng nhau đi sâu vào thế giới bí ẩn của sóng điện từ. Đây là một lĩnh vực vô cùng quan trọng và ứng dụng rộng rãi trong cuộc sống hiện đại. Từ việc truyền thông không dây, tới các thiết bị điện tử thông minh, sóng điện từ đang ngày càng trở nên quan trọng hơn.

Dưới đây là một số thông tin liên quan đến khái niệm sóng điện từ là gì được tổng hợp và chia sẻ bởi Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa. Hy vọng rằng những thông tin được cung cấp ở đây sẽ giúp bạn tìm hiểu thêm về sóng điện từ. Hãy liên hệ với chúng tôi qua qua HOTLINE 1900 2276 để được hỗ trợ và giải đáp thắc mắc.