Mệnh đề đảo được coi là một trong những cấu trúc ngữ pháp cơ bản trong tiếng Việt, có nhiều ứng dụng trong viết và nói. Để hiểu rõ hơn về mệnh đề đảo là gì cũng như rèn luyện kỹ năng sử dụng nó, bạn có thể tham khảo các bài tập về mệnh đề đảo dưới đây.

1. Lý thuyết về mệnh đề đảo, mệnh đề tương đương

1.1. Mệnh đề đảo

Mệnh đề đảo là khi đổi vị trí giữa chủ ngữ và vật ngữ trong câu. Khi đó, câu vẫn đầy đủ ý nghĩa và đúng ngữ pháp. Ví dụ:

• Chủ ngữ + Vật ngữ: Anh ta đang đọc sách.
• Vật ngữ + Chủ ngữ: Sách đang được anh ta đọc.

Câu “Sách đang được anh ta đọc” là mệnh đề đảo của câu “Anh ta đang đọc sách”.

Trong tiếng Việt, mệnh đề đảo thường được sử dụng trong các trường hợp sau:

• Để nhấn mạnh thông tin trong câu.
• Khi muốn đổi lại thứ tự từ để tránh lặp từ quá nhiều.
• Trong văn viết, khi muốn tạo sự khác biệt và thu hút sự chú ý của người đọc.

1.2. Mệnh đề tương đương

Mệnh đề tương đương là khi bạn dùng các cụm từ hoặc câu có nghĩa giống nhau để thay thế cho nhau. Ví dụ:

• Tôi rất yêu sách. -> Sách là thứ tôi rất yêu.
• Anh ta không đi học. -> Học không phải là nơi anh ta đến.

Các ví dụ trên mang tính chất minh họa, giúp bạn hiểu về mệnh đề tương đương. Thông qua việc sử dụng mệnh đề tương đương, bạn có thể tăng tính chất sáng tạo trong văn viết, giúp bài viết của bạn trở nên phong phú hơn.

1.3. Các ví dụ rèn luyện kỹ năng mệnh đề đảo và mệnh đề tương đương

Để rèn luyện kỹ năng sử dụng mệnh đề đảo và mệnh đề tương đương, bạn có thể thực hành các bài tập sau:

1.3.1. Bài tập mệnh đề đảo

Hãy viết lại các câu sau theo cách sử dụng mệnh đề đảo:

• Tôi thấy em đang ngồi bên kia.
• Anh ta đang xem phim ở nhà.
• Sách đó được mua ở hiệu sách gần đây.

Đáp án:

• Em đang ngồi bên kia tôi thấy.
• Phim đang được anh ta xem ở nhà.
• Ở hiệu sách gần đây được mua quyển sách đó.

1.3.2. Bài tập mệnh đề tương đương

Hãy viết lại các câu sau theo cách sử dụng mệnh đề tương đương:

• Công ty của ông ta đang gặp khó khăn về tài chính.
• Bạn có thể mượn sách này của tôi.

Đáp án:

• Ông ta đang gặp khó khăn về tài chính ở công ty của mình.
• Tôi cho phép bạn mượn cuốn sách này của tôi.

2. Tổng hợp bài tập mệnh đề đảo, mệnh đề tương đương

Ngoài các ví dụ cụ thể, để rèn luyện kỹ năng sử dụng mệnh đề đảo và mệnh đề tương đương, bạn có thể thực hiện các bài tập tổng hợp sau:

2.1. Bài tập mệnh đề đảo

Câu 1:

Viết lại câu sau theo cách sử dụng mệnh đề đảo:

• Sếp kiểm tra công việc của nhân viên hàng ngày.

Câu 2:

Viết lại câu sau theo cách sử dụng mệnh đề đảo:

• Chị đang đọc sách trên ghế sofa.

Câu 3:

Viết lại câu sau theo cách sử dụng mệnh đề đảo:

• Anh ta đã đến trước tiên vào lớp hôm nay.

2.2. Bài tập mệnh đề tương đương

Câu 1:

Viết lại câu sau theo cách sử dụng mệnh đề tương đương:

• Tôi yêu những cuốn sách của Jane Austen.

Câu 2:

Viết lại câu sau theo cách sử dụng mệnh đề tương đương:

• Anh ta lấy được bằng lái xe hôm qua.

Câu 3:

Viết lại câu sau theo cách sử dụng mệnh đề tương đương:

• Mai sẽ đi du lịch nếu có thời gian.

3. Câu hỏi trắc nghiệm về mệnh đề đảo.

Để kiểm tra kiến thức của mình về mệnh đề đảo, bạn có thể làm các câu hỏi trắc nghiệm sau:

• Mệnh đề đảo là gì?
• Khi đổi vị trí giữa chủ ngữ và vật ngữ trong câu.
• Khi dùng các cụm từ hoặc câu có nghĩa giống nhau để thay thế cho nhau.
• Cả a và b đều đúng.

• Mệnh đề đảo được sử dụng trong các trường hợp nào?
• Để nhấn mạnh thông tin trong câu.
• Khi muốn đổi lại thứ tự từ để tránh lặp từ quá nhiều.
• Trong văn viết, khi muốn tạo sự khác biệt và thu hút sự chú ý của người đọc.
• Cả a, b và c đều đúng.

• Viết lại câu sau theo cách sử dụng mệnh đề đảo: “Cô giáo đang điều chỉnh kế hoạch học tập cho học sinh”.
• Điều chỉnh kế hoạch học tập cho học sinh đang được cô giáo thực hiện.
• Cho học sinh đang được cô giáo điều chỉnh kế hoạch học tập.
• Kế hoạch học tập cho học sinh đang được điều chỉnh bởi cô giáo.

• Viết lại câu sau theo cách sử dụng mệnh đề tương đương: “Tôi thích đọc sách nhất là vào buổi chiều”.
• Sách là gì tôi thích đọc nhất vào buổi chiều.
• Vào buổi chiều, tôi thích đọc sách hơn tất cả.
• Tôi thích đọc sách nhiều, đặc biệt vào buổi chiều.

Đáp án:

• c
• d
• a
• c

Kết luận

Mệnh đề đảo và mệnh đề tương đương là các cấu trúc ngữ pháp cơ bản trong tiếng Việt, có nhiều ứng dụng trong viết và nói. Hiểu rõ về chúng và rèn luyện kỹ năng sử dụng là rất quan trọng để cải thiện khả năng giao tiếp của bản thân. 

Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa hy vọng các bài tập và câu hỏi trên sẽ giúp bạn có thể nắm vững kiến thức liên quan đến mệnh đề đảo là gì và mệnh đề tương đương.