Độ lún cho phép của móng cọc và những điều bạn cần biết

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ông Võ Văn Hiếu – Giám đốc kỹ thuật của Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa.

Có lẽ nhiều người vẫn còn mù mờ về thuật ngữ và các thông số liên quan đến tiến độ thi công. Đây đều là những yếu tố rất quan trọng. Vậy độ lún là gì và độ lún cho phép của móng cọc là gì, hãy cùng tham khảo bài viết của Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa dưới đây để có câu trả lời chi tiết nhất.

1. Độ lún là gì?

Trước khi tìm hiểu về độ lún cho phép của móng cọc theo tiêu chuẩn, hãy cùng xem độ lún là gì:

Lún là sự chuyển động của một bề mặt thay đổi theo chiều hướng đi xuống so với một mốc cụ thể, chẳng hạn như mực nước biển. Tính toán độ lún của móng cọc Lún công trình là tình trạng công trình dịch chuyển theo phương thẳng đứng từ trên xuống dưới nền đất, gây ảnh hưởng đến móng và bản thân công trình. 

Độ lún thường được đo bằng milimét. Lún là do lớp đất bên dưới bị nén chặt dưới tác dụng của trọng lượng toàn bộ công trình. Lún mái hay còn gọi là lún tương đối là hoạt động chuyển vị không đều theo phương thẳng đứng dẫn đến chuyển vị ngang và làm nhà bị nghiêng. Tất cả các công trình đều có thể bị lún miễn là chúng nằm trong giới hạn cho phép. 

Tùy thuộc vào loại nhà hoặc tòa nhà, quy tắc và quy định xây dựng chỉ định độ lún tối đa cho phép (thường là 8-30 cm). Ngoài số tiền tuyệt đối trên hóa đơn, mức chênh lệch tối đa cho phép so với số tiền trên hóa đơn tương đối cũng được quy định rõ ràng.

2. Độ lún cho phép của móng cọc và cách tính độ lún

Khi tính toán độ lún của móng cọc, trước tiên cần xem xét loại đất mà móng thuộc về. 

Nếu đáy là cát, hãy sử dụng lý thuyết đàn hồi. Đối với nền đất sét có hai trường hợp: Lý thuyết đàn hồi hoạt động nếu đất sét không bị trục xuất. Lý thuyết cố kết áp dụng khi đất sét thoát nước. 

Công thức tính lún móng cọc có thể sử dụng phân bố tải trọng theo chiều sâu từ mô hình Boussinesq hoặc Westergaard. Tính toán độ lún của móng cọc Mục C10.5.2.2, AASHTO LRFD (2008), không khuyến nghị sử dụng điều kiện góc dầm cho phép (0,004 đối với dầm liên tục và 0,008 đối với dầm giản đơn) để hạn chế độ võng trong thiết kế móng cầu. Kinh nghiệm cho thấy khả năng chống lún lệch của móng cầu thường lớn hơn độ lún lệch chuẩn dùng trong tính toán kết cấu. 

Điều này có thể được giải thích bằng tác động tổng hợp của nhiều hiện tượng như mất căng thẳng (thư giãn), mệt mỏi (rùng mình) và phân phối lại căng thẳng. 

Ở Hoa Kỳ, thường không có sự thống nhất về Độ lún cho phép của móng cọc, mà tiêu chuẩn này phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm quy mô và tầm quan trọng của công trình, công năng sử dụng và tính thẩm mỹ của công trình, tiêu chuẩn của chủ đầu tư (chủ sở hữu) và các cơ quan quy hoạch địa phương (chẳng hạn như sở giao thông vận tải của các bang). AASHTO cung cấp giới hạn yêu cầu bồi thường chỉ để tham khảo. 

Ví dụ, ở Bang Washington, các tiêu chuẩn về độ võng của móng cầu là: Việc xây dựng được phép nếu tổng độ lún (độ lún tổng thể) nhỏ hơn 1 inch và độ lún chênh lệch (độ dịch chuyển trên 100 feet) nhỏ hơn 0,75 inch. 

Nếu 1 inch < Độ lún tổng thể < 4 inch và 0,75 inch < Độ lún khác biệt / 100ft (Độ lún khác nhau) < 3 inch, người thiết kế nên thực hiện một số tính toán nhất định để đảm bảo rằng độ lún chênh lệch này không ảnh hưởng đến cấu trúc bên trên. 

Nếu tổng độ lún vượt quá 4 inch và chênh lệch từ 100 feet (độ lún chênh lệch) vượt quá 3 inch, thiết kế phải được Kỹ sư trưởng của bộ phận xem xét và phê duyệt.

Vì vậy việc tính toán độ lún của móng cọc không hề đơn giản, cần phải có sự tính toán cụ thể và cẩn thận.

3. Nguyên nhân và giải pháp cho độ lún móng cọc

Sau khi đã tìm hiểu về độ lún cho phép của móng cọc, hãy khám phá nguyên nhân và giải pháp của điều này:

Nguyên nhân: Hai khu vực này có khả năng chuyên chở khác nhau và độ lún khác nhau do địa tầng khác nhau của đất nơi đặt công trình. Điều này có thể dẫn đến các vết nứt và vết rách trên các bức tường của tòa nhà. Hai thành phần tạo ra sự khác biệt lớn về trọng lượng. Điều này cũng gây ra hiện tượng cong vênh. Để khắc phục tình trạng này, hãy cắt các khe chìm để giảm thiểu hiệu ứng chìm từ bộ phận này sang bộ phận khác. Hai khối nhà và khoảng trống nhiệt trong công trình được phân định ranh giới rõ ràng để có thể thiết kế 2 móng đơn nguyên chung (do móng nằm dưới đất nên ít bị ảnh hưởng bởi chênh lệch nhiệt độ). Điều này là do sự chuyển động của nước dưới đáy. Điều này là do tải lệch tâm và các tải khác nhau được áp dụng cho từng phần của tòa nhà. Đá 4-6 được xếp thành hàng vì sử dụng bê tông. Đây cũng là nguyên nhân gây sụt lún nhưng cực kỳ hiếm gặp. 

Giải pháp: Để phòng ngừa và khắc phục tình trạng sụt lún đất, trước hết cần tìm hiểu nguyên nhân và có biện pháp đối phó hiệu quả. Trong một số trường hợp, chúng ta có thể phải đợi một vài năm để vết sụt lún giảm bớt, nhưng tại thời điểm đó, độ “bão hòa” vẫn chưa lắng xuống. Hành động tích cực là củng cố nền tảng. Để khắc phục tình trạng lệch cột, bạn có thể nâng cột bên thấp hoặc hạ bên cao. Các nhà đầu tư cũng nên xem xét việc thuê một người quản lý xây dựng. Chỉ huy công trường kiểm tra kết cấu, vật liệu, chủng loại xi măng và hệ thống kỹ thuật ngay cho đến khi tháo dỡ cốp pha. Cũng có thể giao cho phòng kế hoạch giám sát thi công.

Hy vọng bài viết của chúng tôi đã giúp cho các bạn biết được độ lún cho phép của móng cọc và cách tính độ lún. Trong trường hợp bạn cần hỗ trợ thêm vấn đề gì, đừng ngần ngại mà liên hệ ngay cho Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa qua HOTLINE 1900 2276 để được tư vấn nhanh chóng.