Trong lĩnh vực hình học, cung và dây cung là hai khái niệm cơ bản liên quan đến đường tròn. Cùng Limosa tìm hiểu về cung là gì trong toán học và các tính chất của nó trong bài viết này.

MỤC LỤC
1. Định nghĩa cung
Cung là phần của một đường tròn nằm giữa hai điểm trên đường tròn này. Điểm xuất phát và kết thúc của cung được gọi là đầu mút của cung. Chúng ta có thể xác định một cung bằng cách chỉ ra độ dài của nó hoặc góc giữa hai điểm đầu mút của cung.
Đơn vị đo độ dài của cung là mét hoặc cm và được ký hiệu bằng chữ cái “l”. Còn đơn vị đo góc là độ và được ký hiệu bằng chữ cái “α”.
2. Định nghĩa dây cung
Dây cung là đoạn thẳng nối hai điểm trên đường tròn. Một dây cung cũng có thể được xác định bằng độ dài của nó hoặc góc giữa hai điểm đầu mút của nó.
Đơn vị đo độ dài của dây cung cũng là mét hoặc cm và được ký hiệu bằng chữ cái “d”. Đơn vị đo góc vẫn là độ và được ký hiệu bằng chữ cái “β”.

3. Định lý liên hệ giữa cung và dây trong đường tròn
Định lý 1:
Cho ABC là một tam giác có AB và AC là hai cung trên đường tròn (cùng nằm trên cùng một cung lớn). Gọi O là tâm của đường tròn, AD là đường cao của tam giác ABC. Khi đó, ta có:
- AD là phân giác của góc BAC
- AB = AC
- Góc BAD = Góc CAO
Định lý 2:
Cho A, B, C, D là bốn điểm nằm trên đường tròn cùng một đường kính. Gọi E là giao điểm của các cung AB và CD; F là giao điểm của các cung BC và DA. Khi đó, ta có:
- Hai tam giác AEF và BEC đồng dạng với nhau.
- Hai tam giác ACF và BED đồng dạng với nhau.
Các tính chất khác về cung và dây:
- Cung lớn hơn dây cung.
- Cùng một cung, góc ở tâm luôn lớn hơn góc nằm trên dây cung.
- Hai cung bằng nhau thì có cùng độ dài.

4. Bài tập minh họa về cung và dây cung
- Cho đường tròn (O) có đường kính AB = 10cm. Một cung AC của đường tròn này có độ dài l = 4cm. Tính độ dài dây cung BC.
Giải:
Ta có công thức tính độ dài dây cung trong tam giác vuông:
d = AB x sin(α/2)
V ậy:
Áp dụng công thức trên vào bài toán này, ta có:
d = AB x sin(α/2)
Với AB = 10cm và α là góc tại tâm của cung AC.
Do độ dài cung AC là 4cm, ta có thể tính được góc tại tâm của cung AC bằng công thức:
α = 360° x l / (π x r) = 360° x 4 / (π x 5) ≈ 144,5°
Vậy, độ dài dây cung BC sẽ là:
d = 10cm x sin(144,5°/2) ≈ 6,17 cm
- Cho đường tròn (O) có đường kính AB = 8m. Một dây cung CD của đường tròn này có độ dài d = 3m. Tính độ dài cung CE.
Giải:
Ta có công thức tính độ dài cung trong tam giác vuông:
l = r x α
trong đó r là bán kính đường tròn và α là góc tại tâm của cung.
Do độ dài dây cung CD là 3m, ta có thể tính được góc tại tâm của cung CD bằng công thức:
α = 2 x arcsin(d/2r)
Với r = AB/2 = 4m. Áp dụng công thức trên, ta có:
α = 2 x arcsin(3/8) ≈ 87,36°
Do góc tại tâm của cung CD là một nửa của góc tạo bởi hai đầu mút dây cung CD, nên góc tạo bởi hai đầu mút cung CE sẽ là 2α.
Vậy, độ dài cung CE sẽ là:
l = r x 2α = 4m x 2 x 87,36° ≈ 6,18m
5. Ứng dụng của cung và dây cung
Cung và dây cung là hai khái niệm quan trọng trong hình học, đặc biệt trong lĩnh vực hình học học đường cong và hình học phẳng. Dưới đây là một số ứng dụng cụ thể của chúng:
5.1. Cung
- Hình học tính toán: Cung được sử dụng để tính toán diện tích của các hình đa giác, đặc biệt là các hình đa giác có hình dạng phức tạp. Bằng cách chia hình đa giác thành các cung nhỏ hơn, ta có thể dễ dàng tính toán diện tích tổng của hình đa giác đó.
- Hình học ứng dụng trong công nghệ và kiến trúc: Cung cũng được sử dụng để mô hình hóa và thiết kế các hình dạng cong trong công nghệ và kiến trúc, chẳng hạn như các cửa sổ tròn, cửa sổ cung, hoặc cấu trúc mái vòm.
- Kỹ thuật tính toán trong hình ảnh và đồ họa máy tính: Trong đồ họa máy tính, cung thường được sử dụng để biểu diễn và xử lý hình ảnh và đồ họa vector, đặc biệt trong việc tạo ra hình dạng cong và hiệu ứng hình ảnh phức tạp.
5.2. Dây cung
- Hình học và hình vẽ công nghiệp: Dây cung được sử dụng để tạo ra các đường cong mượt mà và đẹp mắt trong các bản vẽ kỹ thuật, bản vẽ kiến trúc và hình vẽ công nghiệp.
- Xây dựng đường dẫn và thiết kế hệ thống đường đi: Trong việc xây dựng đường dẫn hoặc thiết kế hệ thống đường đi, dây cung thường được sử dụng để biểu diễn các đường cong đường đi và đảm bảo rằng chúng có hình dạng mượt mà và không gặp sự cắt nhau không mong muốn.
- Chế tạo và cơ khí: Dây cung có thể được sử dụng trong việc thiết kế và sản xuất các bộ phận hoặc máy móc có hình dạng cong phức tạp, chẳng hạn như các bộ phận trong công nghiệp ô tô hoặc hàng không.
Tóm lại, cung và dây cung là những khái niệm quan trọng trong hình học và có nhiều ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm công nghệ, kiến trúc, đồ họa máy tính, xây dựng, và chế tạo. Chúng giúp mô hình hóa và làm việc với các đường cong và hình dạng cong một cách hiệu quả và chính xác.
Kết luận
Từ những điều trên, chúng ta đã được tìm hiểu về khái niệm của cung và dây cung trong hình học. Đồng thời, chúng ta cũng đã biết về các công thức tính độ dài của chúng và các tính chất liên quan đến chúng.
Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa hy vọng bài viết cung là gì trong toán học sẽ giúp ích cho các bạn trong việc học và ôn tập lý thuyết toán học.
