Chiết khấu thương mại là một thuật ngữ kinh doanh rất phổ biến trong các hoạt động thương mại. Nó được sử dụng để miêu tả các khoản giảm giá được cung cấp cho các đối tác kinh doanh để khuyến khích họ mua hàng hoặc dịch vụ của công ty. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về chiết khấu thương mại và cách hạch toán chúng. Trong bài viết này, Limosa sẽ tìm hiểu về chiết khấu thương mại là gì và sự khác nhau giữa chiết khấu thương mại và chiết khấu thanh toán.

MỤC LỤC
1. Chiết khấu thương mại là gì?
Chiết khấu thương mại là một khoản giảm giá được cung cấp cho các đối tác kinh doanh, như các nhà bán lẻ hoặc các đại lý phân phối, để khuyến khích họ mua sản phẩm hoặc dịch vụ từ công ty. Khoản giảm giá này có thể được tính dựa trên số lượng hàng hoá mà đối tác kinh doanh đã mua, hoặc là một khoản tiền cố định được cung cấp cho mỗi lần đơn hàng được đặt.
Các chiết khấu thương mại thường được áp dụng để tăng doanh số bán hàng, tạo ra các mối quan hệ kinh doanh lâu dài và giảm chi phí marketing cho công ty. Tuy nhiên, nó cũng có thể được sử dụng như một công cụ đàm phán trong các thỏa thuận hợp đồng, vì đối tác kinh doanh có thể yêu cầu chiết khấu thương mại như một phần của thỏa thuận.

2. Các hình thức chiết khấu thương mại phổ biến
Các hình thức chiết khấu thương mại phổ biến nhất bao gồm:
2.1. Chiết khấu theo số lượng
Chiết khấu theo số lượng là hình thức chiết khấu được tính dựa trên số lượng sản phẩm được đặt hàng bởi đối tác kinh doanh. Khoản giảm giá này có thể được tính toán dưới dạng một phần trăm của giá trị tổng đơn hàng, hoặc là một khoản giá cố định được trừ đi từ giá bán của sản phẩm.
Ví dụ, một công ty điện tử có thể cung cấp một chiết khấu thương mại 5% cho các đối tác kinh doanh nếu họ đặt hàng trên 100 sản phẩm trong một lần đặt hàng. Nếu đơn hàng của đại lý phân phối là trị giá 10 triệu đồng, khoản chiết khấu sẽ được tính dựa trên 5% x 10 triệu đồng = 500.000 đồng.
2.2. Chiết khấu theo thời gian
Chiết khấu theo thời gian là hình thức chiết khấu được cung cấp để khuyến khích đối tác kinh doanh đặt hàng trong một khoảng thời gian nhất định. Ví dụ, một công ty có thể cung cấp một chiết khấu thương mại 10% cho bất kỳ đơn hàng nào tháng 11 nếu đơn hàng được đặt trong vòng 7 ngày.
2.3. Chiết khấu theo loại sản phẩm
Chiết khấu theo loại sản phẩm là hình thức chiết khấu được cung cấp cho các đối tác kinh doanh nếu họ đặt hàng cho một nhóm sản phẩm cụ thể. Ví dụ, một công ty may mặc có thể cung cấp một chiết khấu thương mại đặc biệt cho các đối tác kinh doanh đặt hàng cho sản phẩm áo sơ mi nam.
3. Các bước hạch toán chiết khấu thương mại
Hạch toán chiết khấu thương mại là quá trình ghi nhận và xử lý các khoản giảm giá được cung cấp cho các đối tác kinh doanh. Có ba cách hạch toán chiết khấu thương mại khác nhau, tùy thuộc vào vị trí của bạn trong chuỗi cung ứng.
3.1. Hạch toán CKTM theo Thông tư 200:
Nếu bạn là một công ty phân phối hoặc bán lẻ, bạn sẽ phải tuân thủ các quy định của Thông tư 200/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính về việc hạch toán chiết khấu thương mại. Theo thông tư này, các chiết khấu thương mại phải được ghi nhận dưới dạng chi phí tiền hàng bán và phải được trừ trực tiếp vào giá vốn của sản phẩm.
3.2. Đối với người bán, đơn vị sản xuất:
Nếu bạn là một công ty sản xuất hoặc đơn vị bán hàng, bạn có thể lựa chọn hoạch toán chiết khấu thương mại bằng cách ghi nhận nó dưới dạng chi phí quảng cáo hoặc chi phí bán hàng. Các khoản chiết khấu này sẽ được trừ trực tiếp vào doanh thu hoặc lợi nhuận của công ty.
3.3. Đối với người mua:
Nếu bạn là người mua, bạn có thể xem chiết khấu thương mại như một hình thức giảm giá trên giá bán của sản phẩm. Trong trường hợp này, chiết khấu thương mại sẽ được ghi nhận dưới dạng chi phí hàng bán điều chỉnh và sẽ được trừ trực tiếp vào giá trị phải trả cho người bán.

4. Những quy định về chiết khấu thương mại
Trong việc áp dụng chiết khấu thương mại, các doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định về thuế và kế toán. Trong trường hợp không tuân thủ, doanh nghiệp có thể bị phạt hoặc chịu các hậu quả pháp lý khác.
Đối với chiết khấu thương mại, công ty cần nhớ rằng:
- Chiết khấu thương mại phải là hợp lý và phù hợp với quy định pháp luật.
- Các khoản chiết khấu thương mại phải được ghi nhận đầy đủ và chính xác trong sổ sách kế toán của công ty.
- Công ty cần lưu giữ tất cả các bằng chứng liên quan đến khoản chiết khấu thương mại, ví dụ như hợp đồng hoặc hóa đơn.
5. Phân biệt chiết khấu thương mại và chiết khấu thanh toán
Mặc dù chiết khấu thương mại và chiết khấu thanh toán đều là hình thức giảm giá, tuy nhiên chúng có những điểm khác nhau quan trọng. Điểm khác nhau này sẽ ảnh hưởng đến cách hạch toán và báo cáo kế toán của các doanh nghiệp.
Chiết khấu thanh toán là một khoản giảm giá được cung cấp cho khách hàng nếu họ thanh toán hóa đơn trong một khoảng thời gian ngắn. Khoản giảm giá này có thể được tính theo một phần trăm của giá trị tổng hóa đơn, hoặc là một khoản giá cố định được trừ đi từ giá trị tổng hóa đơn.
Sự khác biệt giữa chiết khấu thương mại và chiết khấu thanh toán là:
- Mục đích: Chiết khấu thương mại được sử dụng để khuyến khích đối tác kinh doanh mua sản phẩm hoặc dịch vụ từ công ty, trong khi chiết khấu thanh toán được sử dụng để khuyến khích khách hàng thanh toán hóa đơn nhanh hơn.
- Đối tượng: Chiết khấu thương mại được cung cấp cho các đối tác kinh doanh, trong khi chiết khấu thanh toán được cung cấp trực tiếp cho khách hàng.
- Thời gian: Chiết khấu thương mại có thể được áp dụng trước hoặc sau khi sản phẩm hoặc dịch vụ được mua. Trong khi đó, chiết khấu thanh toán chỉ được áp dụng khi khách hàng thanh toán hóa đơn trong khoảng thời gian ngắn.
6. Câu hỏi thường gặp
6.1. Tôi là một công ty sản xuất, liệu tôi có thể cung cấp chiết khấu thương mại cho đại lý phân phối của mình không?
Có, công ty sản xuất có thể cung cấp chiết khấu thương mại cho các đại lý phân phối của mình để khuyến khích họ mua sản phẩm. Tuy nhiên, công ty cần tuân thủ các quy định kế toán và thuế liên quan đến chiết khấu thương mại.
6.2. Tôi có thể kết hợp chiết khấu thương mại và chiết khấu thanh toán không?
Có, bạn có thể kết hợp chiết khấu thương mại và chiết khấu thanh toán. Ví dụ, bạn có thể cung cấp chiết khấu thương mại cho đại lý phân phối nếu họ đặt hàng trên 100 sản phẩm và cung cấp chiết khấu thanh toán nếu họ thanh toán trong vòng 7 ngày.
Trong bài viết này, Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa đã cùng bạn tìm hiểu về chiết khấu thương mại là gì và sự khác nhau giữa chiết khấu thương mại và chiết khấu thanh toán. Chúng ta cũng đã điểm qua các hình thức chiết khấu thương mại phổ biến và các quy định liên quan đến hạch toán chiết khấu thương mại. Hy vọng rằng những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chiết khấu thương mại và cách hạch toán chúng.
