Tìm hiểu cách tính tỷ lệ tăng dân số tự nhiên chính xác

Bạn đang thắc mắc không biết cách tính tỷ lệ dân số tự nhiên như thế cho đúng? Hãy cùng Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa khám phá cách tính tỷ lệ tăng dân số tự nhiên qua bài viết dưới đây. Cùng theo dõi nhé!

1. Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên là gì? 

Tỉ lệ tăng dân số tự nhiên là chỉ số đo lường sự chênh lệch giữa tỷ lệ sinh và tỷ lệ tử vong so với dân số trung bình trong khoảng thời gian nghiên cứu, thường được tính toán hàng năm. Nó thể hiện mức độ gia tăng hay giảm sút tự nhiên của dân số trong một cộng đồng hoặc quốc gia. 

Đây có thể được biểu thị bằng cách tính hiệu suất số sinh thô và hiệu suất tử vong thô, tức là số lượng người mới sinh và số lượng người mất mạng trong giai đoạn đó, và sau đó so sánh chúng với dân số trung bình. Đây là một phương tiện quan trọng để đánh giá sức khỏe dân số và có thể cung cấp thông tin quan trọng cho các chính sách dân số và kế hoạch phát triển.

2. Cách tính tỷ lệ tăng dân số tự nhiên

2.1. Định nghĩa và phương pháp tính:

Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên là sự chênh lệch giữa số người sinh và số người chết so với dân số trung bình trong khoảng thời gian nghiên cứu, được tính bằng hiệu số giữa tỷ suất sinh thô và tỷ suất chết thô của dân số trong kỳ nghiên cứu, thường được áp dụng cho một năm lịch.

Cách tính tỷ lệ tăng dân số tự nhiên:

• NIR = (B − D) × 1000/Ptb = CBR − CDR

Trong đó:

• NIR: Tỉ lệ tăng dân số tự nhiên;
• B: Số sinh trong năm;
• D: Số chết trong năm;
• Ptb: Dân số trung bình (hoặc dân số có đến ngày 01 tháng 7) của năm;
• CBR: Tỷ suất sinh thô;
• CDR: Tỷ suất chết thô.

2.2. Phân tổ chủ yếu:

• Theo địa bàn: Thành thị/nông thôn;
• Theo quy mô: Tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương.

2.3. Kỳ công bố: 

• Năm

2.4. Nguồn số liệu:

• Tổng điều tra dân số và nhà ở;
• Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ;
• Điều tra biến động dân số và kế hoạch hóa gia đình.

2.5. Cơ quan chịu trách nhiệm thu thập, tổng hợp: 

• Tổng cục Thống kê.

3. Ý nghĩa của cách tính tỷ lệ tăng dân số tự nhiên

• Đánh giá sự gia tăng dân số tự nhiên: Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên là một thước đo quan trọng, chỉ ra rằng với mỗi 1000 dân số trong một năm, có bao nhiêu người được thêm vào dân số do ảnh hưởng của hai yếu tố chính là sinh và tử. Điều này giúp xác định mức độ tăng dân số mà một quốc gia hoặc khu vực có thể trải qua trong một khoảng thời gian cụ thể.
• Ưu điểm của tỷ lệ gia tăng tự nhiên: Tính toán tỉ lệ gia tăng tự nhiên đơn giản và dễ thực hiện, không đòi hỏi nhiều số liệu phức tạp. Tuy nhiên, sự thuận tiện này làm cho nó trở thành một công cụ hữu ích trong việc theo dõi xu hướng dân số một cách tổng quan.
• Nhược điểm của tỷ lệ gia tăng tự nhiên: Tuy có ưu điểm về tính đơn giản, nhưng tỷ lệ gia tăng tự nhiên lại phụ thuộc mạnh mẽ vào cơ cấu dân số theo độ tuổi. Điều này khiến cho nó không thể được sử dụng trực tiếp để đánh giá mức độ tái sản xuất dân số. Thay vào đó, nó chỉ phản ánh mức độ gia tăng hay suy giảm dân số mà không đưa ra thông tin chi tiết về sự đóng góp của các nhóm dân số khác nhau.
• Không phù hợp để đánh giá kế hoạch hóa gia đình: Tỷ lệ gia tăng tự nhiên không thích hợp để đánh giá mức độ sinh hoặc kết quả của công tác kế hoạch hóa gia đình, bởi vì nó phụ thuộc trực tiếp vào tỷ suất sinh thô (CBR) và tỷ suất chết thô (CDR). Do đó, không thể dùng nó để đo lường hiệu quả của các chiến lược và biện pháp liên quan đến kế hoạch hóa gia đình.

4. Một số ví dụ cách tính tỷ lệ tăng dân số tự nhiên

Dưới đây là một số ví dụ về cách tính tỷ lệ tăng dân số tự nhiên sử dụng công thức NIR (Tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên):

4.1. Ví dụ 1:

• Số người sinh (B): 1200
• Số người chết (D): 600
• Dân số trung bình (Ptb): 50,000

Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên là:

• NIR = (B − D) × 1000/Ptb = CBR − CDR
• NIR = (1200 − 600)/ 50000 × 1000 = 12

Vậy tỷ lệ tăng dân số tự nhiên là 12 người trên mỗi 1000 người trong năm.

4.2. Ví dụ 2:

• Số người sinh (B): 800
• Số người chết (D): 400
• Dân số trung bình (Ptb): 30,000

Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên là:

• NIR = (B − D) × 1000/Ptb = CBR − CDR
• NIR = (800 − 400)/ 30000 × 1000 = 13.33

Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên là khoảng 13.33 người trên mỗi 1000 người trong năm.

4.3. Ví dụ 3:

• Số người sinh (B): 1500
• Số người chết (D): 1200
• Dân số trung bình (Ptb): 80,000

Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên là:

• NIR = (B − D) × 1000/Ptb = CBR − CDR
• NIR = (1500 − 1200)/ 80000 × 1000 = 3.75

Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên là khoảng 3.75 người trên mỗi 1000 người trong năm.

Các ví dụ trên minh họa cách tính tỷ lệ tăng dân số tự nhiên dựa trên số liệu về người sinh, người chết và dân số trung bình trong một năm cụ thể.

Vậy là Trung tâm sửa chữa điện lạnh – điện tử Limosa vừa tổng hợp và chia sẻ đến các bạn khái niệm tỷ lệ tăng dân số tự nhiên là gì và cách tính tỷ lệ tăng dân số tự nhiên. Nếu còn thắc mắc hãy liên hệ với HOTLINE 1900 2276. Chúng tôi hân hạnh hỗ trợ bạn.